Operaties aan het oor

Keel-neus-en oorheelkunde

Samen met de behandelend arts heeft u besloten een operatie aan het oor te ondergaan. Door middel van een ooroperatie kan het gehoor worden verbeterd en/of een aanwezige ontsteking in het oor worden verwijderd. In deze folder kunt u lezen hoe de voorbereiding, de operatie en de nazorg eruit ziet.

Werking van het oor

Het oor is nodig voor het horen van geluid. Geluid is een luchttrilling. Deze trilling komt via de gehoorgang bij een dun vlies aan, dat de trilling opvangt. Dit trommelvlies geeft deze trilling over aan een keten van gehoorbeentjes. Dit zijn 3 zeer kleine, met gewrichtjes aan elkaar vastzittende botjes: hamer, aambeeld en stijgbeugel. Deze gehoorbeentjes bevinden zich in een ruimte achter het trommelvlies, het middenoor. De geluidstrilling wordt uiteindelijk door de stijgbeugel doorgegeven aan het eigenlijke gehoorzintuig, het binnenoor of slakkenhuis.

De signalen die als gevolg van het geluid in het slakkenhuis ontstaan, worden via de gehoorzenuw naar de hersenen getransporteerd. Wanneer deze signalen tenslotte de hersenschors bereiken, dan worden we het geluid gewaar of anders gezegd: dan horen we het geluid.

Soorten ooroperaties

Grofweg zijn er 2 typen ooroperaties: sanerende operaties en gehoorverbeterende operaties.

Sanerende ooroperatie (conservatief radicaal, posterieure tympanotomie)
Een zogenaamde sanerende operatie heeft als doel de aanwezige ontsteking in het oor te verwijderen en het oor op deze wijze te genezen. Vaak is het daarbij nodig niet alleen het middenoor te openen, maar ook het daarachter gelegen deel van het schedelbot. Bij bepaalde ontstekingen is het bovendien gewenst het oor, ook wanneer na de operatie geen klachten meer bestaan, na ongeveer een jaar opnieuw met een operatie te openen en te controleren.

Gehoorverbeterende ooroperatie (tympanoplastiek, middenoorinspectie, stapedotomie)
Deze operatie heeft tot doel het gehoor te verbeteren. Dit kan o.a. een trommelvliessluiting zijn, een herstel van de gehoorbeenketen of het gedeeltelijk vervangen van de vastzittende stijgbeugel. In sommige gevallen zal daarbij gebruik gemaakt moeten worden van kunststofmateriaal.

Gelukkig is het in veel gevallen mogelijk tijdens dezelfde operatie, zowel de ontsteking te verwijderen als de oorzaak voor de slechthorendheid weg te nemen. Dan is de operatie dus zowel sanerend als gehoorverbeterend geweest.

Voorbereiding

In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten over te gaan tot een ooroperatie. Afhankelijk van de soort operatie, wordt u voor deze ingreep 1 á 2 dagen opgenomen.

Na het bezoek aan de KNO arts gaat u naar het planbureau om u in te schrijven voor de operatie. U krijgt een afspraak voor het bezoek aan de poli preoperatieve screening.

Gebruikt u bloedverdunnende medicijnen zoals Marcomar, Sintrom mitis of Ascal? Meld dit dan aan uw arts. Het gebruik van dergelijke medicijnen wordt in principe vóór de operatie tijdelijk gestopt. De arts bespreekt dit met u.

Behandeling en nazorg

De operatie gebeurt onder volledige narcose. Soms moet er rondom het oor wat haar weggeschoren worden.

Afhankelijk van de soort ooroperatie krijgt u een sneetje (hechtingen) vóór, boven of achter het oor. Soms is er geen zichtbaar sneetje. Een ooroperatie is na afloop meestal weinig pijnlijk.

Na de operatie heeft u een gaasje in het oor en een verband om het hoofd. Als u naar huis gaat wordt het hoofdverband verwijderd. Het gaasje en de eventuele hechtingen worden na een week verwijderd.

De eerste weken mag het oor niet nat worden, en mag u de neus niet te hard snuiten. Ook deelname aan zogenaamde contactsporten en vliegreizen worden de eerste weken afgeraden.

Meestal kunt u na enkele dagen uw normale werkzaamheden weer oppakken.

U kunt na de operatie een lichte pijn in of rond het oor hebben, of spierpijn in de nek. Ook kunnen er wat duizeligheidklachten ontstaan. Deze zijn meestal tijdelijk.

Soms ontstaat er een verminderde en veranderde smaak van de tong aan de kant van het geopereerde oor. Deze klacht neemt echter in het verloop van enige weken af en verdwijnt op den duur meestal volledig.

Letsel aan de aangezichtszenuw is bij ooroperaties uiterst zeldzaam. De aangezichtszenuw, verantwoordelijk voor de bewegingen van het gelaat, loopt door hetzelfde gedeelte van het schedelbot waarin ook het gehoororgaan ligt.

Zeer zelden treedt een vermindering van het gehoor op aan het geopereerde oor.

Na de operatie - instructies

Bij gehoorverbeterende ooroperatie (tympanoplastiek, middenoorinspectie, stapedotomie)

Niet vliegen, zwemmen, duiken, harde muziek gedurende 6 weken na de ingreep.

Week 1:

Oor afgeschermd houden zo als op de poli aangegeven. Meestal met een net en verbandje.
Indien antibioticum voorgeschreven, dan graag afmaken.
Tampon in het oor met rust laten – vaker zijn er dieper in het oor oplosbare tampons.
Regelmatig bedrust.
Niet trappen lopen.
Haar niet wassen – indien wel - met afgeschermde oorschelp en oor.
Niet sporten of fysieke activiteit, niet persen op het oor (bv. tijdens stoelgang) of blaasinstrument.
Niet fietsen of buiten spelen of lopen.

Week 2:

Patiënt mag haren wassen, maar afgeschermd.
Hechtingen zullen - indien niet verwijderd - vanzelf oplossen. Vraag uw arts of de hechtingen oplosbaar zijn.
Mag traplopen zo nodig, 200 m lopen per keer.
Niet fietsen.
Mag naar buiten maar hoofd bedekken - bij tocht of koud weer.
Niet bukken, zwaar tillen, fysieke activiteiten zoals sporten.
Indien weer terug naar school dan graag erg rustig aan doen.

Week 3 - 4: