Sport & bewegen - Leefstijl bij kanker

Sportgeneeskunde

Sporten mag, maar bewegen moet!
Waarom? Kanker en de behandeling plegen een (grote) aanslag op het lichaam. Regelmatig bewegen en/of sporten helpt om het lichaam zo fit mogelijk te krijgen en te houden. Een fitter lichaam helpt u het ziekteproces en de behandelingen beter te doorstaan, helpt bijwerkingen en complicaties voorkomen en bespoedigt het herstel. In het hele ziekteproces is actief bewegen een belangrijk onderdeel van de behandeling.

Wat is verantwoord bewegen bij kanker?
Internationale studies laten zien dat bij kanker 3 x per week 30 minuten matig intensieve inspanning (activiteiten waarbij hartslag en ademhaling omhoog gaan, maar u nog wel kunt praten) en 2 x per week 20 - 30 minuten spierversterkende oefeningen een veilige en effectieve manier van trainen is om lichamelijk en mentaal functioneren te verbeteren.

Voorbeelden van matig intensief bewegen zijn stevig doorwandelen (> 6 km/u), fietsen (zonder elektrische ondersteuning), zwemmen en sporten.

Daarnaast kunt u dagelijks laag intensief in beweging blijven door bv. rustig te wandelen of fietsen.

Mensen die al actief bewegen en/of sporten en hier geen klachten bij ervaren kunnen goed zelf blijven trainen. Voor mensen die nog niet voldoende actief bewegen, klachten tijdens het bewegen ervaren of door de behandeling aan lichamelijke fitheid inleveren kan een beweegprogramma onder begeleiding van een oncologisch fysiotherapeut zinvol zijn.

Oncologische training
Bij oncologisch training gaat u onder begeleiding van een oncologisch fysiotherapeut een op maat gemaakt trainingsschema volgen. De therapie is bedoeld voor patiënten met kanker in verschillende fases:

• Tijdens de oncologische behandeling (chemotherapie / bestraling)
• Na afronding van een genezende behandeling
• Tijdens een palliatieve behandeling (genezing niet meer mogelijk)
• Vóór een medische behandeling (prehabilitatie)

Het doel van de oncologische training verschilt per fase. Denk aan:

• Verminderen van vermoeidheid
• Verbeteren / behoud van conditie + spierkracht
• Verminderen van pijnklachten
• Algeheel fitter voelen
• Adviezen rondom energieverdeling
• Verbeteren van kwaliteit van leven
• Arbeidsparticipatie optimaliseren

U kunt oncologische training volgen in SJG Weert op of bij een eerstelijnsfysiotherapeut.

Training in SJG Weert
De training start met een individuele intake en een onderzoek, waarna u  2 x per week 1 uur in groepsverband aan de slag gaat. Het oefenprogramma wordt op maat voor u gemaakt.

De duur van de training hangt af van de resultaten en behoeften van de patiënt. Meestal is na 12 weken voldoende vooruitgang geboekt, maar er is ook mogelijkheid tot verlening of doorstroming naar een eerstelijn oncologisch fysiotherapeut.

Vergoeding oncologische fysiotherapie
Oncologische fysiotherapie wordt in de meeste gevallen vergoed vanuit een aanvullende verzekering. Ook kunt u mogelijk gebruik maken van een chronische machtiging (na operatie, na bestraling). U start dan binnen 3 maanden. Voor deze machtiging geldt:

• Na operatie: vergoeding 1 jaar
• Na bestraling: vergoeding 2 jaar
• Tijdens / na chemotherapie: geen vergoeding

In enkele gevallen is de werkgever bereid een financiële bijdrage te doen in het kader van een re-integratietraject.

Belastbaarheidsonderzoek en advies door sportarts
In een aantal situaties is een bezoek aan de sportarts zinvol. Bijvoorbeeld als u al klachten of beperkingen tijdens inspanning ervaart (bv. door een andere ziekte) of niet weet welke beweeg- of sportactiviteit geschikt voor u is. Ook als u graag een nauwkeurige bepaling van uw inspanningsvermogen wilt om vervolgens gericht te kunnen gaan trainen, is een bezoek aan de sportarts zinvol. Aan de hand van een gesprek, lichamelijk onderzoek en inspanningstest worden uw belastbaarheid en inspanningsvermogen nauwkeurig bepaald en krijgt u een beweegadvies. Hiermee kunt u individueel aan de slag of onder begeleiding van een oncologisch fysiotherapeut gericht gaan trainen.

De sportarts kijkt altijd met een bredere blik dan alleen naar bewegen en geeft ook advies op het gebied van de andere leefstijlonderdelen.