Punctie

Medische beeldvorming

In overleg met uw arts heeft u besloten om een punctie te laten doen. Bij dit onderzoek neemt de arts met een speciale naald een klein stukje weefsel weg. Dit weefsel wordt onder de microscoop onderzocht om afwijkingen op te sporen. In deze folder geven wij u informatie over deze ingreep.

Voorbereiding

• Bloedverdunnende, ontstekingsremmende en pijnstillende medicijnen kunnen de kans op bloedingen vergroten. Overleg met uw arts of en wanneer u met deze medicijnen kunt stoppen. Stop nooit op eigen initiatief.
• Bent u diabetespatiënt en gebruikt u ’s ochtends medicijnen, vraag dan aan uw arts of u het medicijngebruik moet aanpassen.
• Bent u zwanger of denkt u dit te zijn, vertel dit dan aan de arts. Dit is belangrijk bij de keuze tussen punctie met echo / punctie met CT-scan.
• Voor de punctie kan plaatsvinden, moet uw bloedstolling goed zijn. Deze waarde (INR) wordt maximaal 3 dagen voor het onderzoek bepaald. Daarvoor moet u bloed laten prikken. U krijgt hiervoor van uw aanvragend arts een verwijzing voor het priklaboratorium.

Voorbereiding thuis
Voor sommige puncties zijn geen speciale voorbereidingen nodig. Voor andere puncties moet u instructies volgen. Van tevoren wordt u dit duidelijk verteld. Het kan zijn dat u:

• ‘s morgens een licht ontbijt mag gebruiken, bv. een kopje thee en een beschuit. Is het onderzoek 's middags dan mag u een lichte lunch gebruiken.
• vanaf 2 uur voor de behandeling niets meer mag eten of drinken.

Dag van het onderzoek

Op de afgesproken tijd meldt u zich op de afdeling medische beeldvorming.

Het onderzoek

Het onderzoek kan gebeuren met behulp van een echo of CT-scan. Uw arts bespreekt met u welke methode wordt gebruikt. Het onderzoek wordt gedaan door de radioloog.

Voor het onderzoek
U kunt uw bovenkleding uittrekken in de kleedruimte. Als u een CT-scan krijgt moet u de kleren waar metaal in zit (bv. een rits) uittrekken. Ook sieraden moet u afdoen.

Punctie met echo    
Tijdens het onderzoek ligt u op uw rug. De radioloog kijkt met behulp van een apparaat dat geluidsgolven uitzendt (echografie) welke plaats het meest geschikt is om de punctie te doen. U krijgt gel op uw buik om de geluidsgolven beter door de huid te geleiden. Als de radioloog het weefsel dat moet worden aangeprikt goed in beeld heeft, maakt hij een aantekening op uw huid. De huid wordt ontsmet. U krijgt een plaatselijke verdoving op de plaats waar de radioloog gaat prikken. Daarna prikt de radioloog met een biopsienaald om een stukje weefsel te krijgen. Het is belangrijk dat u tijdens het prikken heel stil blijft liggen. Dit kan enkele malen herhaald worden tot voldoende bruikbaar weefsel is weggenomen. Sommige weefsels kan de radioloog niet helemaal verdoven. Hierdoor kunt u bij het prikken even pijn voelen.

Het onderzoek duurt ongeveer 30 minuten.

Punctie met CT-scan          
Het apparaat waar dit onderzoek mee wordt gedaan bestaat uit een grote kast met een ring in het midden. Tijdens het onderzoek draait de röntgenbuis rond in de ring, waardoor u als het ware van alle kanten bekeken wordt. De computer maakt hier een beeld van en daarvan worden dan weer foto’s gemaakt.

CT-scanner

De bediening van het apparaat gebeurt vanuit de ruimte naast de onderzoekskamer. De laborant die het apparaat bedient kan u wel zien en horen. In de onderzoeksruimte neemt u plaats op een smal bed dat in de ring wordt geschoven. Alleen het lichaamsdeel dat onderzocht moet worden bevindt zich in het midden van de ring. U ligt dus niet, zoals veel mensen denken, helemaal in het apparaat.

Er wordt een plastic rastertje op uw huid geplakt. Dit rastertje is zichtbaar op de scan-foto en helpt de radioloog te zien welke plaats het meest geschikt is om de punctie te doen. Hij maakt op die plaats een aantekening op uw huid. Daarna wordt het rastertje weggehaald.

Tijdens het onderzoek is het belangrijk stil te blijven liggen. Het bed verschuift tijdens het onderzoek. Er kan aan u gevraagd worden om de adem even in te houden. Daarna begint de scan. Er kunnen meerdere opnames gemaakt worden, die tussen de 5 - 10 seconden duren.

De huid wordt ontsmet. U krijgt een plaatselijke verdoving op de plaats waar de radioloog gaat prikken. Daarna prikt de radioloog met een biopsienaald om een stukje weefsel te krijgen. Het is belangrijk dat u tijdens het prikken heel stil blijft liggen. Dit kan enkele malen herhaald worden tot voldoende bruikbaar weefsel is weggenomen. Sommige weefsels kan de radioloog niet helemaal verdoven. Hierdoor kunt u bij het prikken even pijn voelen.

Het onderzoek duurt ongeveer 30 - 45 minuten.

Na het onderzoek
U krijgt een pleister op het wondje. Het kan zijn dat u na de punctie een aantal uren ter observatie in het ziekenhuis moet blijven. Dit is afhankelijk van in welk orgaan de punctie gedaan wordt. Dit wordt van tevoren met u besproken. Een verpleegkundige van het dagcentrum haalt u dan op met een bed.

U blijft nog ongeveer 2 – 4 uur op deze afdeling. De verpleegkundige controleert geregeld uw bloeddruk en hartslag. Ook kan het zijn dat er nog een controlefoto gemaakt moet worden enkele uren na de punctie. Als u pijn heeft kunt u de verpleegkundige om een pijnstiller vragen.

Mogelijke complicaties

• Nabloeding
• Lekkage van gal
• Luchtvorming tussen de longbladen
• Het per ongeluk aanprikken van andere organen zoals darm of nier
• Koorts door een infectie

Deze complicaties komen heel weinig voor.

Naar huis    

Wanneer u na de punctie op het dagcentrum moet blijven, dan geeft de verpleegkundige aan wanneer u naar huis mag. Het is verstandig om u dan door iemand te laten ophalen en niet zelf naar huis te rijden.

Thuis

Heeft u nog pijn, neem dan gerust een pijnstiller (paracetamol).

De eerste 2 - 3 dagen na het onderzoek kunt u beter geen zwaar lichamelijk werk doen, niet fietsen en niet zwaar tillen.

Uitslag

Het weefselonderzoek duurt ongeveer 1 week. De uitslag van het onderzoek krijgt u bij uw controle afspraak met uw arts.