Keelamandelen verwijderen
Patiënten vanaf 10 jaar
Keel-neus-en oorheelkunde
De informatie in deze folder is bedoeld voor patiënten ouder dan 10 jaar.
Voorbereiding
U heeft samen met uw behandelend arts besloten uw keelamandelen te laten verwijderen. Hij heeft u verwezen naar het planbureau, waar een afspraak wordt gemaakt voor de poli preoperatieve screening. Op de poli preoperatieve screening wordt o.a. de verdoving (narcose) en het nuchter zijn besproken. Meer informatie hierover vindt u in de folder ‘Narcose of regionale anesthesie' en '1 dag in het ziekenhuis'.
Gebruikt u bloedverdunnende medicijnen, zoals Marcoumar, Sintrommitis of Ascal, meld dit dan aan de specialist. Het gebruik van dergelijke medicijnen wordt in principe vóór de operatie tijdelijk gestaakt.
De amandelen en hun functie
Het lichaam bezit een uitgebreid systeem om infecties te bestrijden, het zogenaamde lymfkliersysteem. De overgang van mond en neus naar de keel bevat veel van dit lymfklierweefsel. Het vangt zoveel mogelijk binnendringende ziekteverwekkers op en maakt ze onschadelijk. Dit lymfklierweefsel bevindt zich ook in de keel; de keelamandelen (tonsillen). Deze zijn zichtbaar als knobbels links en rechts achter in de keel.
Een verwijdering van de keelamandelen heeft geen merkbaar gevolg bij het bestrijden van infecties. De amandelen vormen slechts een klein gedeelte van het totale lymfkliersysteem van het gehele lichaam. Bovendien bevindt zich op andere plaatsen in de mond-keelholte ook lymfklierweefsel waardoor nog voldoende afweerfunctie overblijft.
Klachten van keelamandelen
Bij een acute ontsteking van de amandelen bestaan de klachten in het algemeen uit een korte periode van keelpijn met slikklachten en koorts. Dergelijke perioden kunnen zich meermalen per jaar voordoen. De amandelen kunnen ook chronisch in meer of mindere mate ontstoken blijven. Hierbij kunnen klachten optreden van moeheid, lusteloosheid, snurken, matige eetlust en slechte adem. Als amandelen ontstoken zijn, zwellen ze op. Hierbij kunnen ook lymfklieren in de hals zwellen en pijnlijk zijn.
Wanneer keelamandelen verwijderen?
De beslissing om de amandelen te verwijderen is afhankelijk van de ernst van de klachten. Ook de frequentie van de klachten, hoe vaak treden ze op, speelt hierbij een rol.
Wanneer het onvoldoende lukt om de klachten met medicijnen (pijnstillers en/of antibiotica) te bestrijden of als er te vaak medicijnen moeten worden gebruikt, kan het verstandig zijn om de amandelen weg te nemen. Soms wordt hierbij de neusamandel, indien nog aanwezig, verwijderd.
De behandeling
Meestal wordt u op de dag van de operatie opgenomen op het dagcentrum. U mag na de operatie naar huis als alle controles goed zijn.
De operatie vindt plaats onder volledige narcose. Bij volwassenen (en kinderen ouder dan 10 jaar) worden de amandelen verwijderd door ze stapsgewijs los te maken, ook wel ‘pellen’ genoemd. De amandelen zitten bij volwassenen en oudere kinderen veel vaster op de onderliggende weefsellaag dan bij jonge kinderen.
Mogelijke complicaties
Bij iedere operatie, ook het verwijderen van de amandelen, is er sprake van enig risico. Bij het verwijderen van de keelamandelen is er met name de eerste 12 uur na de ingreep een kleine kans op een nabloeding. Bij volwassenen is het risico op een nabloeding groter dan bij kinderen. Bij een nabloeding is het vaak voldoende om het niet goed afsluitende stolsel poliklinisch te verwijderen, zodat een nieuw en beter stolsel ontstaat.
Bij deze ingreep is een normale bloedstolling van groot belang, daarom mag u voorafgaand aan deze ingreep geen bloedverdunnende middelen gebruiken. Omdat de operatie via de mond gebeurt bestaat er een klein risico op schade aan het gebit.
Nazorg
Meestal komt er na de operatie wat bloed uit de keel. Ook kan donker bloed worden gebraakt; dit is oud bloed dat tijdens de operatie in de maag terecht is gekomen. Hierdoor kan uw ontlasting zwart zijn.
De eerste 2 weken na de operatie heeft u last van keelpijn, vooral met slikken. De pijn kan uitstralen naar de oren. Ook kunt u last hebben van een pijnlijke, dikke tong. Deze pijn is meestal een paar dagen na de ingreep op z’n hevigst, waarna hij geleidelijk minder wordt.
Het is belangrijk de eerste dagen zeer regelmatig koud water te drinken. Dit bevordert de genezing en voorkomt een nabloeding. Pijn kan gewoonlijk goed worden bestreden met paracetamol of een middel als diclofenac. Gebruik bij voorkeur een oplostablet of zetpil.
Op de plaats waar de amandelen zaten vormt zich een grijze korst, die meestal na 7 - 8 dagen loslaat en spontaan verdwijnt. De adem kan hierdoor wat weeïg ruiken. Bovendien kunt u een wat metaalachtige smaak hebben. Ook dit verschijnsel verdwijnt vanzelf.
Gebruik de eerste dagen zachte en koele voeding. Verder kan bouillon een plezierige afwisseling zijn. Koolzuurhoudende drank wordt als prikkelend ervaren en citrusvruchten als bijtend. Melkproducten worden over het algemeen als plakkerig en vervelend ervaren, maar mogen wel (eventueel gevolgd door een slokje water).
Afhankelijk van het verloop de operatie, kunt u dezelfde dag naar huis. Er wordt dan tevens een afspraak gemaakt voor poliklinische controle.
Omdat u onder narcose bent geweest mag u de eerste 24 uur niet rijden. We raden u aan voor de operatie vervoer naar huis te regelen.
Werkhervatting
Ongeveer 1 - 2 weken na de operatie kunt u weer aan het werk.
