Maagverkleining 

Bariatrische operatie

Chirurgie   

Obesitas is méér dan alleen een overmatige vetstapeling in het lichaam. Het is een ziekte die gepaard gaat met diverse fysieke en psychische klachten. De behandeling van mensen met (ernstig) overgewicht vraagt expertise en kennis van hoog niveau.

Binnen SJG Weert werkt een gespecialiseerd team van verschillende disciplines samen op de obesitaspoli. Het doel is herstel van uw gezondheid met een uitgebreid programma, rondom een bariatrische (maagverkleinende) operatie. We werken hiervoor samen met Máxima Medisch Centrum Eindhoven. Het gehele behandeltrajet kan plaatsvinden in SJG Weert. De operatie vindt plaats in Eindhoven. In dit ziekenhuis is topklinische ervaring met maagverkleinende chirurgie aanwezig. Ook wordt er hier wetenschappelijk onderzoek naar obesitas verricht.

Kom ik in aanmerking voor een maagverkleining?

U kunt voor een maagverkleinende operatie in aanmerking komen als u:

• Een BMI (Body Mass Index) heeft hoger dan 40 of
• Een BMI van 35 tot 40 met een aandoening die het gevolg is van uw overgewicht, zoals:
• Suikerziekte met medicijngebruik
• Hoge bloeddruk met medicijngebruik
• Slaapapneusyndroom
• Ernstige gewrichtsklachten
• Goed gemotiveerd bent om uw eet- en leefgedrag te veranderen
• Tussen de 18 - 65 jaar bent

Naast deze criteria wordt er tijdens de intake samen met u naar uw persoonlijke situatie gekeken.

Uw eerste afspraak

Om een eerste afspraak te kunnen maken, heeft u een verwijzing van uw huisarts of specialist nodig. Tijdens uw eerste afspraak vindt er een intakegesprek plaats met de chirurg. Hij gaat met u in gesprek om te bepalen of u in aanmerking komt voor de screening voor een bariatrische operatie.

Indien u niet in aanmerking komt voor een bariatrische operatie, kan de chirurg ook andere behandelopties met u bespreken.

De screening

Tijdens de screening krijgt u een afspraak bij 3 verschillende zorgverleners. 

De internist
De internist kijkt met behulp van de bloeduitslagen of er mogelijk een medische oorzaak is voor uw overgewicht. Hierbij kunt u denken aan een niet goed werkende schildklier of slecht werkende bijnieren. Ook op andere aandoeningen als gevolg van het overgewicht wordt gescreend, zoals diabetes, hoge bloeddruk en een hoog cholesterolgehalte. De internist krijgt op deze manier een beeld van of u naast obesitas andere lichamelijke problemen heeft die een operatie risicovol maken.

De diëtist
Om goed te kunnen beoordelen of u in aanmerking komt voor een operatie vraagt de diëtiste welke (professionele) afvalpogingen u al heeft ondernomen. Zij vraagt hoe het gewicht zich de laatste jaren heeft ontwikkeld, wat uw huidig eetpatroon is en wat voor u de belangrijkste knelpunten zijn in uw eetgewoonten.

De psycholoog
De psycholoog bekijkt tijdens de screening of er (risico)factoren zijn die de operatie en daarmee een succesvolle gewichtsafname in de weg kunnen staan.

Een risicofactor is bijvoorbeeld een ongezonde leefstijl. Ook psychische problemen die onvoldoende zijn behandeld kunnen sterk van invloed zijn op uw functioneren na de operatie.

Voor het intakegesprek vult u een lijst met vragen in over onder andere:

• uw eetgedrag;
• eerdere afslankpogingen;
• de invloed van belangrijke levensgebeurtenissen op uw eetpatroon.

De vragenlijst wordt tijdens het gesprek met u besproken. Tevens beoordeelt de psycholoog of u begrijpt wat het behandeltraject inhoudt en of u in staat bent de adviezen en aanpassingen na de operatie op te volgen.

Het advies
Na de screening vindt er een multidisciplinair overleg plaats, met chirurg, internist, diëtiste en psycholoog. Ook het obesitasteam van het Maxima Medisch Centrum is hierbij betrokken. Zij bespreken gezamenlijk hun bevindingen. Hierna worden de resultaten met u besproken en wordt er een advies gegeven.

Het team wil u tijdens de screening zo goed mogelijk informeren over de operatie en de veranderingen die deze ingreep met zich meebrengt. Dit gebeurt om het succes na de operatie zo groot mogelijk te maken. Het kan zijn dat er bepaalde risicofactoren of knelpunten zo groot zijn dat een maagverkleining wordt afgeraden.

Meestal wordt een begeleidingstraject voorafgaand aan de operatie geadviseerd. Dit voortraject bestaat uit een aantal gesprekken met de diëtiste en/of de psycholoog. Het advies wordt persoonlijk met u besproken tijdens een gesprek met de chirurg.

Het voortraject

De meeste patiënten krijgen een voortraject, bestaande uit een aantal afspraken bij de diëtiste en/of psycholoog. Dit voortraject vindt plaats in SJG Weert.

De diëtiste begeleidt u in deze periode bij het aanpassen van uw leefstijl, zodat u goed voorbereidt bent op de nieuwe leefstijl na de operatie. Zij legt tijdens deze afspraken uit hoe het eetpatroon er na de operatie uitziet en welke producten u het beste kunt gebruiken.

Indien er tijdens de screening bij de psycholoog psychische problemen of (risico)factoren naar boven zijn gekomen, is het mogelijk om hier tijdens een voortraject begeleiding in te krijgen. In een psychologisch voortraject werken wij samen met u aan het verminderen van de risicofactoren die het uiteindelijke effect van de operatie negatief kunnen beïnvloeden.

Operatietechnieken maagverkleining

De operatie vindt plaats in het Máxima Medisch Centrum Eindhoven. Voorafgaand krijgt u daar ook een preoperatieve intake. De rest van het behandeltraject (voor- en nazorg) vindt plaats in SJG Weert.

Gastric sleeve

De gastric sleeve is een operatie waarbij de maag wordt verkleind. De chirurg maakt een buis van de maag door een groot gedeelte (ongeveer 70 - 80%) van de maag af te halen. De buitenbocht van de maag wordt via een snee in de buik verwijderd.

De operatie geeft op 2 manieren effect: de maag die achterblijft is kleiner, waardoor u beduidend minder kunt eten. Daarnaast zijn er aanwijzingen dat door het weghalen van een groot deel van de maag veranderingen ontstaan in de hormoonhuishouding, waardoor het eetlusthormoon in mindere mate aangemaakt wordt.

Deze operatie kan zorgen voor een gewichtsdaling met goed resultaat op langere termijn, maar kan ook een eerste stap zijn bij extreem overgewicht naar een eventuele tweede operatie in de vorm van een gastric bypass.

De voordelen van een gastric sleeve:

• Behouden van de maagklep (pylorus);
• Geen dumpingklachten, dat wil zeggen geen klachten die ontstaan door een te snelle maagontlediging;
• Doordat de route van het spijsverteringskanaal ongewijzigd blijft, is er minder kans is op vitaminestoornissen;
• Minder voedingstekorten;
• Gastric sleeve kan zonodig omgezet worden naar een gastric bypass;
• Excess Weight Loss (EWL) van 70% (EWL geeft het percentage aan van het verloren overgewicht na de ingreep).

De nadelen van een gastric sleeve kunnen zijn:

• Oprispingen.
• Onvoldoende gewichtsverlies.
• Direct na operatie pijn aan de wond links op de buik, waar het deel van de maag door verwijderd is.

Een gastric sleeve is een kijkoperatie die onder algehele verdoving wordt uitgevoerd. Dit houdt in dat er geopereerd wordt met behulp van een camera, via kleine sneetjes in de buik. Een groot voordeel hiervan is dat er geen grote wond wordt gemaakt. Hierdoor herstelt u sneller en blijven er geen grote littekens achter. De operatie duurt ongeveer 45 - 60 minuten.

Aan iedere operatie zijn risico’s verbonden. Risico’s van deze operatie zijn bloedingen of een lekkage, welke ontstaat als nieuwe verbindingen niet goed aan elkaar vastgegroeid zijn.

Gastric bypass

Bij een gastric bypass (maagomleiding) wordt eerst de maag een stuk kleiner gemaakt, tot het formaat van ongeveer een kiwi (50 milliliter). Vanuit de kleinere maag die overblijft, maakt de chirurg een verbinding met de dunne darm. Met die omleiding worden de verteringssappen omgeleid, daardoor wordt het ingenomen voedsel niet volledig verteerd. De sappen die ons voedsel verteren bereiken het voedsel op een andere plaats. Hierdoor worden niet alle calorieën in het lichaam opgenomen.

Deze operatie wordt het vaakst toegepast bij mensen met obesitas. Een gastric bypass is ook bijzonder geschikt wanneer u veel last heeft van maagzuur of wanneer er complicaties zijn met de maagband. Daarnaast is deze operatie zeer geschikt voor mensen met diabetes. De belangrijke hormonale veranderingen na de maagverkleining hebben een gunstige invloed op de bloedsuikerspiegel.

De voordelen van een gastric bypass:

• Deze operatie heeft een gunstig effect op diabetes mellitus type 2.
• Mensen ervaren geen hongergevoel.
• Deze operatie heeft een gunstig effect op klachten van maagzuur.
• Gemiddeld gewichtsverlies bij een gastric bypass is 35 - 40% van het totale gewicht.

De nadelen van een gastric bypass kunnen zijn:

• De chirurg moet 2 nieuwe verbindingen maken, waardoor de operatie wat langer duurt.
• Op langere termijn mogelijk vitaminetekorten en dumpingsyndroom. Met het dumpingsyndroom worden de klachten bedoeld die ontstaan na een te snelle maagontlediging. Het bloed gaat naar de darmen, de bloeddruk in de hersenen daalt en u wordt slaperig of duizelig. Hormonen kunnen hartkloppingen veroorzaken, u kunt gaan zweten en de bloeddruk gaat omlaag.
• Inwendige verdraaiing van de darm (< 2 – 6%). Dit is te verhelpen met een kijkoperatie.

Een gastric bypass is ook een kijkoperatie die onder algehele verdoving wordt uitgevoerd. Dit houdt in dat er geopereerd wordt met behulp van een camera, via kleine sneetjes in de buik. Een groot voordeel hiervan is dat er geen grote wond wordt gemaakt. Hierdoor herstelt u sneller en blijven er geen grote littekens achter. Doordat er meer nieuwe verbindingen gemaakt moeten worden is deze operatie uitgebreider en duurt langer dan de sleeve-operatie.

Maagband

In het verleden werd er veel gebruik gemaakt van de maagband. Hoewel er hierover nog vaak gesproken wordt, bedoelt men meestal een maagverkleinende operatie. De maagband wordt tegenwoordig nauwelijks meer gebruikt vanwege nieuwe, verbeterde operatietechnieken.

Aan iedere operatie zijn risico’s verbonden. Risico’s van deze operatie zijn bloedingen of een lekkage, welke ontstaat als nieuwe verbindingen niet goed aan elkaar vastgegroeid zijn.

Het natraject

Het zorgtraject na een operatie duurt 5 jaar en vindt geheel plaats in SJG Weert. In deze periode komt u regelmatig op controle bij de verschillende zorgverleners uit het obesitasteam. De chirurg heeft de regie over het natraject.

Het eerste jaar is deze begeleiding intensief. Enkele dagen na de operatie, heeft u een telefonisch consult met de obesitasverpleegkundige. Na 3 weken heeft u al een eerste afspraak bij de chirurg in SJG Weert. U ziet de chirurg het eerste jaar na de operatie 3 keer, daarna jaarlijks.

U komt ook opnieuw bij de internist op controle. Er wordt bloedonderzoek gedaan naar uw vitaminen en u krijgt advies over het gebruik van multivitaminen. Mocht er tijdens de screening nog een andere aandoening zijn geconstateerd, zoals diabetes, controleert de internist dit ook tijdens deze controles.

Bij de diëtiste komt u na de operatie regelmatig om uw dagelijkse leef- en eetgewoonten te bespreken en samen naar knelpunten te kijken. De psycholoog ziet u alleen als dat nodig is. Het hangt af van de noodzaak en uw behoefte.

Revisie

Revisiechirurgie betreft een operatie waarbij een eerdere operatie omgezet. Bijvoorbeeld: een maagband wordt verwijderd en omgezet in een gastric bypass. Meestal is de reden blijvende eetklachten of een ongewenste gewichtstoename. Het kan ook een uitkomst zijn als iemand klachten heeft.