Facetgewrichten
Proef- en definitieve behandeling
Pijnpoli
Samen met de arts van de pijnpoli heeft u besloten om over te gaan tot een behandeling van de facetgewrichten in uw rug of nek. In deze folder vindt u informatie over de behandeling.
De facetgewrichten
Dit zijn kleine gewrichten aan de achterzijde van de wervellichamen. Hierin kunnen zich, bijvoorbeeld door een ongeval of door slijtage op oudere leeftijd, geringe veranderingen voordoen. Op deze manier kunnen de facetgewrichten pijn veroorzaken.
De rugwervels, zowel in de lage rug als ter hoogte van de borst- en nekwervels, staan als blokjes op elkaar gestapeld. Deze blokjes scharnieren ten opzichte van elkaar door de zogenaamde facetgewrichten.
Er zijn 7 Cervicale wervels (nekwervels), 12 Thoracale wervels (borstwervels) en 5 Lumbale wervels (lendenwervels). De bovenste Lumbale wervel heet L1, de daaronder liggende L2, enzovoorts. De onderste wervel heet dan L5. De L5 steunt op het heiligbeen of het sacrum. Het heiligbeen bestaat uit een aantal aan elkaar gegroeide wervels. Deze worden S1, S2 enzovoorts genoemd.
Door openingen langs de gewrichtjes komen de zenuwwortels uit het wervelkanaal naar buiten. Deze zenuwwortels worden omgeven door een beschermende huls, de wortelschede. De behandeling is mogelijk van uw nek tot het heiligbeen.
De voorbereiding
Nuchter blijven
U moet voor de behandeling minimaal 6 uur nuchter blijven (of u heeft naar aanleiding van uw aandoening andere instructies gekregen). Dit is om te voorkomen dat voedsel in de luchtwegen terecht kan komen indien u moet braken voor en na de anesthesie. Dit houdt in dat u de avond voor de behandeling na 24:00 uur niets meer mag eten. Zie folder: Nuchter blijven voor een ingreep.
Wordt u 's middags behandeld, dan mag u die dag een licht ontbijt gebruiken in de vorm van beschuit met zoet beleg (geen vleeswaren of kaas).
U mag wel water, thee (zonder melk) of limonade drinken tot 2 uur voor de behandeling. Het is zelfs verstandig omdat u zo minder kans heeft op uitdroging.
Medicijngebruik
De pijnspecialist heeft tijdens het polibezoek met u besproken welke medicijnen u wel en niet mag innemen voor de behandeling. Indien u bloedverdunnende medicijnen of medicijnen bij diabetes gebruikt zal de pijnspecialist u vertellen of u hiermee wel of niet moet stoppen en hoe lang voor de behandeling u zou moeten stoppen.
Als u nuchter moet blijven neemt u uw medicijnen op de nuchtere maag in. Dit kunt u het beste doen met wat water.
Zwanger
Als u (mogelijk) zwanger bent, meldt dit dan bij uw eerste bezoek aan de polikliniek. Tijdens de behandeling wordt gebruik gemaakt van röntgenstralen. Deze zijn mogelijk schadelijk voor het ongeboren kind.
Dag van de ingreep
Voor de behandeling
- Doe sieraden, zoals een horloge, ringen of armband af.
- Doe piercings bij voorkeur uit.
- Draag geen make-up of nagellak.
- Draag bij voorkeur geen kunstnagels (uitgezonderd professioneel aangebrachte nagels).
- Gebruik geen crème op de huid. De stickers van de bewakingsapparatuur bij de anesthesie zijn dan niet goed te bevestigen.
- Uw bril, lenzen en gebitsprothese blijven op het dagcentrum. In overleg met de pijnspecialist kan hiervan afgeweken worden.
- Een hoorapparaat kan het beste inblijven, zodat u ons op de behandelafdeling kunt verstaan.
De ingreep vindt plaats in dagbehandeling, dat wil zeggen dat u een aantal uren in het ziekenhuis verblijft. U hoeft geen pyjama e.d. mee te brengen, tenzij u dit zelf prettiger vindt om na de behandeling te dragen.
De behandeling
U meldt zich op het afgesproken tijdstip op het dagcentrum.
Daar krijgt u een operatiehemd aan en wordt u, als u aan de beurt bent, met het bed naar de operatiekamer gebracht. De ingreep vindt plaats op de operatiekamer. Daar zijn de juiste steriele omstandigheden en voorzieningen. Na de ingreep gaat u naar de recovery. Van hieruit wordt u teruggebracht naar het dagcentrum. Als de controles goed zijn en u zich goed voelt, geeft de verpleegkundige aan dat u weer naar huis mag. Houdt rekening met een totale opnameduur van 3 tot 4 uur.
Bij het binnenkomen van de behandelruimte ziet u onder meer twee televisiemonitors en een röntgenapparaat, die nodig zijn om de juiste behandelingsplaats te zoeken.
Afhankelijk van de plaats van de behandeling moet u een andere houding aannemen. Bij een blokkade ter hoogte van de nek, moet u op de rug liggen. De blokkades in de rug gebeuren in buikligging. De verpleegkundige vertelt u op welke manier u het beste plaats neemt.
De juiste plaats van de behandeling wordt gezocht met behulp van de röntgenapparatuur en aangetekend met een stift op de huid.
De omgeving van deze plaats wordt door de arts ontsmet met een koude, rode ontsmettingsstof. Vervolgens legt de arts enkele steriele doeken rond de prikplaats om steriel te kunnen werken. De huid wordt plaatselijk verdoofd. Dit kan een brandend, spannend gevoel geven, dat snel wegtrekt.
A: Radiofrequentie Facet Lumbaal
B: Radiofrequentie Facet Cervicaal
Als de huid goed verdoofd is, zoekt de arts onder röntgengeleide de facetgewrichten op die de pijn vermoedelijk veroorzaken.
Bij de behandeling kan u een kortwerkend slaapmiddel toegediend krijgen om het plaatsen van de naaldjes te vergemakkelijken en aangenamer te maken. De juiste plaats van de naald wordt gecontroleerd met röntgenstraling en elektrische zenuwstimulatie.
U krijgt eerst een proefbehandeling. Dit wil zeggen dat Lidocaine, een kortwerkende verdovingsvloeistof, wordt ingespoten bij de zenuw van de betreffende facetgewrichten. Daarna gaat u naar de recovery en komt de pijnspecialist binnen een half uur aan u vragen of u pijnvermindering heeft. Is dit het geval, dan zal de pijnspecialist de definitieve behandeling met u afspreken. Bij geen pijnvermindering zal de pijnspecialist met u bespreken hoe uw behandeltraject verder zal verlopen.
Bij een definitieve radiofrequente behandeling (thermolaesie) wordt gebruik gemaakt van een kleine hoeveelheid elektrische stroom. Hierbij wordt er een prikkelend gevoel (tinteling) in de zenuw opgewekt. Op het moment dat u dit voelt, moet u dit zeggen. U moet niet wachten tot dit gevoel pijnlijk is. De minste verandering, tinteling of druk is voldoende. Op deze manier wordt de afstand tot de zenuw bepaald. Staat de naald op de juiste plaats, dan wordt de zenuw behandeld met radiofrequente stroom (thermolaesie). Hiervan zal u weinig tot niets voelen.
Na de ingreep
U mag na de behandeling geen motorvoertuigen besturen en niet fietsen tot de volgende ochtend. U moet onder begeleiding van een volwassene naar huis gebracht worden. Deze persoon moet in staat zijn u te helpen of voor u hulp in te roepen als het nodig is. Door de behandeling kunnen (tijdelijke) 'verdovingen' optreden die het besturen van machines gevaarlijk of onmogelijk maken.
Zodra de verdoving is uitgewerkt mag u alles wat u kan gewoon weer doen. Blijf actief maar doe het een paar dagen wat rustiger aan. Als u een korset heeft, mag u dit gewoon weer dragen. Ook mag u weer gewoon onder de douche of in bad.
Gebruik bij pijn zo nodig uw eigen pijnstillers of neem paracetamol tot maximaal 4x daags 2 tabletten van 500 mg.
De pleisters mogen na enkele uren worden verwijderd.
U kunt 1 - 2 weken na de behandeling zenuwnapijn ervaren. Dit is een normale reactie na de behandeling en trekt vanzelf weer weg. U kunt hiervoor, indien nodig, extra pijnstillers innemen in overleg met uw huisarts of pijnspecialist.
Mogelijke complicaties
Complicaties zijn bij deze ingreep heel zeldzaam. Gezien kunnen worden:
- bloeduitstorting in de rugspieren
- zenuwbeschadiging waardoor (tijdelijk) meer klachten kunnen ontstaan
- tijdelijke klachtentoename door extra irritatie van de facetgewrichtjes
- overgevoeligheidsreactie (allergie) op de ingespoten vloeistof.
De nacontrole
U krijgt een controleafspraak op de pijnpoli. U kunt dan het resultaat van de blokkade met de arts bespreken. De arts zal dan met u doornemen wat dit voor consequenties heeft.
