Jicht

Reumatologie

Jicht is een reumatische aandoening met plotselinge aanvallen van gewrichtsontstekingen. Het ontstaat meestal in het gewricht van de grote teen, maar kan ook in andere gewrichten optreden.

Symptomen

Klachten die bij een jichtaanval in een gewricht, zoals de knie of teen, ontstaan zijn:

• Plotselinge pijn, die steeds erger wordt en na een aantal dagen weer vermindert.
• Zwelling.
• Rode, glanzende huid.
• Schilferende, jeukende huid.
• Moeilijk kunnen bewegen van het gewricht.
• Koorts.
• Jichtknobbels of tophi’s. Dit zijn (niet pijnlijke) knobbels onder de huid, die vaak wit doorschijnen. Als ze opengaan, lijkt het op tandpasta.
• Soms kunnen nierstenen ontstaan.

Een aanval kan enkele dagen tot weken duren.

Oorzaak

Jicht openbaart zich in twee vormen; een acute en een chronische vorm.

• Acute vorm.
  Acute jicht ontstaat doordat urinezuurkristallen zich in een gewricht ophopen. Urinezuur is een normaal afvalproduct van de stofwisseling. Door allerlei oorzaken kan het gebeuren dat iemand te veel urinezuur in zijn bloed heeft. Het lichaam ziet urinezuurkristallen als indringers en het afweersysteem reageert hierop met een ontstekingsreactie.
  
  
• Chronische vorm.
  Chronische jicht ontstaat eveneens doordat urinezuurkristallen zich ophopen in gewrichten en weefsels. In tegenstelling tot acute jicht zijn de ontstekingen echter blijvend. Het kan voorkomen dat een jichtaanval in het verleden niet goed behandeld is, waardoor de jicht blijvend in meerdere gewrichten is gaan zitten.

Waarom iemand jicht krijgt, is niet precies bekend. Wel weten we dat erfelijke factoren een rol spelen en dat jicht vooral bij mannen tussen de veertig en vijftig jaar voorkomt. Ook voeding kan van invloed zijn. Daarnaast kan alcoholgebruik een jichtaanval uitlokken.

Onderzoek

In de meeste gevallen wordt de diagnose jicht gesteld na de volgende onderzoeken:

• Gewrichtspunctie. De arts haalt met een naald vocht uit het ontstoken gewricht. Dit vocht wordt onder een microscoop onderzocht. (De reumatoloog doet dit vaak zelf.)
• Bloedonderzoek. De arts onderzoekt het bloed op urinezuur, witte bloedcellen en soms ook het cholesterolgehalte. Dit laatste kan iets zeggen over het (verhoogde) urinezuurgehalte.
• Urineonderzoek. Soms wordt uw urine onderzocht op urinezuur.
• Röntgenfoto’s. Röntgenfoto’s worden alleen gemaakt om andere aandoeningen uit te sluiten en te kijken of er al beschadigingen aan de gewrichten zijn ontstaan door de jichtartritis.

Behandeling

Er zijn medicijnen die de acuut opkomende ontstekingen kunnen remmen en er zijn medicijnen die een ontstekingsaanval kunnen voorkomen. Ook kunt u met eigen maatregelen, zoals een ijspakking, de klachten verminderen.