De dynamische heupschroef

Chirurgie
Orthopedie

U wordt binnenkort geopereerd omdat een gebroken heup is vastgesteld. Deze folder kan u en uw familieleden helpen zich goed op de operatie en de erop volgende periode voor te bereiden.

De bouw van het heupgewricht

Bovenaan het boven­been (A) zit de heuphals (B) met daarop de heupkop (C). Deze vormt samen met de heupkom (D) het heupgewricht. De heupkom bevindt zich in het bekken (E). Rondom het heupgewricht zit het heupkapsel (F).

Behandelingsmogelijkheden

Door bijvoorbeeld een val kan de heup breken. Meestal is dit op de overgang tussen bovenbeen en hals, maar ook wel eens tussen de hals en kop. De beste behandeling is afhankelijk van de plaats van de breuk. Het kan dus zijn dat twee mensen met een gebroken heup een andere behandeling krijgen.

Omdat bij u de heup in het bovenbeen gebroken is en de kop en de kom nog intact zijn, is het niet nodig om een nieuwe heup te plaatsen.

Wel is het nodig om de botstukken aan elkaar vast te zetten met een plaat en schroeven (dynamische heupschroef). U mag dan weer vrij snel uit bed en met krukken lopen terwijl de botstukken vanzelf verder aan elkaar groeien. Zonder een operatie zijn vele weken bedrust nodig voordat een heupbreuk weer aan elkaar groeit en belastbaar wordt. Meestal leidt dit langdurig liggen tot levensbedreigende complicaties zoals ernstige pijnlijke doorligplekken, long- en blaasontstekingen. Om deze reden verdient een operatieve behandeling dan ook de voorkeur.

De operatie

De operatie kan plaatsvinden onder algehele narcose of met een ruggenprik waarbij alleen het onderlichaam is verdoofd. Dit laatste kan worden gecombineerd met een slaapmiddel waardoor u weinig of niets van de operatie merkt. De anesthesist, dat is de arts welke de verdoving geeft, zal met u bespreken welke vorm van verdoving voor u het beste is. Tijdens de operatie wordt via een 15 cm lange snee in het bovenbeen een metalen plaat (G) op het bovenbeen geschroefd. Met een grote dwarse schroef (H) wordt de heupkop vastgezet. Hierna worden de wonden weer gehecht.

Na de operatie

De tweede dag na de operatie mag u meestal al naast uw bed op een stoel zitten. Daarna leert de fysiotherapeut u weer lopen. Eerst gebeurt dit in een loopbrug, later met krukken of een rekje.

Ook leert u hoe u het beste in en uit bed kunt stappen, gaan zitten, opstaan en eventueel traplopen. Afhankelijk van het soort van de breuk mag u in het begin meer of minder op het been steunen.

De ziekenhuisopname duurt ongeveer 2 weken. Afhankelijk van uw algemene geestelijke en lichamelijke gesteldheid vindt soms aansluitend nog (enige tijd) een opname op een speciale verpleeg- en/of revalidatie-afdeling plaats. Dit wordt van te voren met u en/of uw familie besproken.

Mogelijke complicaties

Ondanks alle zorg die besteed wordt aan de operatie, kunnen er soms toch nog complicaties optreden zoals:

• Voornamelijk oudere mensen kunnen door de acute opname en de operatie nogal eens tijdelijk 'in de war' raken. In de meeste gevallen herstelt dit zich na verloop van tijd weer.
• Wondinfectie.
• Nabloeding, waarvoor soms een extra operatie nodig kan zijn.
• Beenlengteverschil. Hiervoor kan een kleine hakverhoging in de schoen nodig zijn.
• Trombose. Om de kans te verminderen krijgt u hiervoor medicijnen.
• Kalkafzetting waardoor de beweeglijkheid van de heup vermindert en pijn kan ontstaan.
• Een draaiingsafwijking in het been waardoor de voet iets meer naar binnen of buiten wijst.
• Zeldzaam kan na langere tijd alsnog een vervorming van de heupkop als gevolg van doorbloedingsstoornissen voor komen. Hiervoor kan dan een tweede operatie nodig zijn.

Weer naar huis

Omdat een heupbreuk altijd onaangekondigd komt, zullen al tijdens de opname veel zaken voor de thuis- / woonopvang in korte tijd geregeld moeten worden. Omdat er veel verschil kan bestaan in de woonsituatie geven we u hier alleen enkele algemene tips:

• Zorg voor extra handgrepen bij het toilet, douche en/of bad.
• Laat losliggende kleedjes weghalen.
• Stel zo nodig zo vlug mogelijk na de opnamedag de thuiszorg op de hoogte en regel zo mogelijk hulp van familie of vrienden. De verpleging op de afdeling kan u hierbij helpen.
• Zorg voor een (tijdelijke) verhoging van uw bed en toilet*.
• Na de operatie is het vaak nodig om (enige tijd) met krukken, een rekje of rollator te lopen*. Zorg dat u deze voor het ontslag in huis heeft.

*Deze hulpmiddelen zijn o.a. te verkrijgen bij de thuiszorgwinkel.

Het herstel

Enige maanden na de operatie kunnen de meeste mensen weer net zo lopen als voorheen. Afhankelijk van uw leeftijd en eventuele klachten kan het nodig zijn om de heupplaat na ongeveer een jaar weer te verwijderen.

Weer aan het werk

Als u een betaalde baan heeft bespreekt u met uw bedrijfsarts wanneer u weer aan het werk kunt. Uw specialist kan en mag hierover geen uitspraken doen.