Keratoconus

Oogheelkunde

Wat is keratoconus?

Keratoconus is een aandoening waarbij de vorm van het hoornvlies (de cornea) afwijkend is. In plaats van de normale, regelmatige koepelvorm is de koepel uitgezakt, soms zelfs kegelvormig (zie tekening: links normaal, rechts keratoconus).

De oorzaak is een afwijkende structuur van het hoornvliesweefsel, waardoor het zijn stevigheid en zijn dikte verliest. Meestal is deze aandoening dubbelzijdig. Maar de ernst van de aandoening kan links en rechts verschillen.

Wat is de oorzaak van keratoconus?

Een keratoconus ontstaat meestal na de puberteit en kan soms tot het 40e levensjaar langzaam verergeren. Bij ongeveer 10% van de patiënten is de afwijking erfelijk.

Mensen met een keratoconus hebben vaak:

• een allergische aanleg of eczeem;
• ervaren hun ogen als gevoelig;
• jeuk aan hun ogen.

Omdat het hoornvlies het belangrijkste brekende medium van het oog is, heeft deze vormafwijking grote gevolgen voor het gezichtsvermogen. De sterkte van het oog verandert en er ontstaat een astigmatisme. Soms ontstaan er littekens in het hoornvlies die het gezichtsvermogen verder verminderen.

Wat kunt u doen aan keratoconus?

Met een brilcorrectie is deze afwijking vaak onvoldoende te corrigeren. Harde, zuurstof doorlatende contactlenzen zijn dan de eerste keuze voor de correctie van refractieafwijkingen bij keratoconus. Zij vormen een nieuw regelmatig oppervlak. Er bestaan verschillende speciale  keratoconus lenzen.

Als een oog te gevoelig reageert op een harde zuurstofdoorlatende lens, kan een piggy-back systeem worden gebruikt, een harde lens bovenop een zachte lens. Ook is soms een grote lens nodig (sclera lens), die op het witte gedeelte (de sclera) van het oog rust.

Als lenzen niet meer worden verdragen, kunnen intracorneale ringen worden overwogen. Het kunnen verdragen van de contactlens kan met deze intracorneale ringen verbeteren.

De volgende stap is een gedeeltelijke of gehele hoornvliestransplantatie. Na een transplantatie kan een bril worden aangemeten. Maar het kan ook nodig zijn om weer contactlenzen te gebruiken. Dit zullen altijd harde zuurstof doorlatende lenzen zijn.

Een techniek is collageen cross-linking. Cross-linking is niet bedoeld als vervanging voor de hierboven genoemde middelen (bv. contactlenzen) om de gezichtsscherpte te verbeteren. Het is een aparte behandeling om te voorkomen dat de vervorming van het hoornvlies verder toeneemt. Het doel van deze methode is om met behulp van een vitamine B preparaat en ultraviolet licht het collageenweefsel van het stroma - het middelste deel van het hoornvlies - te versterken. Hierdoor kan de verdere uitstulping van de conus worden afgeremd of gestopt. Deze methode wordt alleen gebruikt bij significante toename van de krommingsafwijkingen van de cornea.