Schildwachtklierprocedure bij borstkanker

Wat is een schildwachtklierprocedure?

Er is een methode ontwikkeld om bij vrouwen met borstkanker de schildwachtklier af te beelden. Dit maakt het mogelijk om deze klier(en) heel selectief te verwijderen voor verder microscopisch onderzoek door de patholoog-anatoom. Deze methode heet het schildwachtklieronderzoek of de sentinel node procedure.

Wat is een schildwachtklier?

De schildwachtklier (ook wel poortwachtklier) is de lymfeklier*, meestal in de oksel gelegen, die het eerste opvangstation is van de lymfe-afvloed van de borst. De naam geeft zijn functie al aan: deze klier vormt de toegang tot de andere lymfeklieren.

* In sommige gevallen zijn het meerdere klieren.

Doel van het onderzoek

Het doel van het onderzoek is deze eerste lymfeklier waarnaar de tumor zich kan uitzaaien, op te sporen en af te beelden. Het onderzoek is ook bedoeld om beslissingen te kunnen nemen over het behandeltraject. In het verleden werden bij borstkankerpatiënten alle lymfeklieren in de oksel verwijderd; het zogeheten ‘okselkliertoilet’. Verwijdering van alle lymfeklieren kan voor de patiënt echter onaangename bijwerkingen met zich meebrengen, zoals pijn in de oksel, een opgezette arm, moeite met bewegen.

Door eerst alleen de schildwachtklier te verwijderen en op tumorcellen te onderzoeken blijft, bij afwezigheid van uitzaaiingen in deze klier, de chirurgische ingreep beperkt.

Voorbereiding

• In geval van zwangerschap (of bij het vermoeden ervan) en bij het geven van borstvoeding vragen wij u dit tijdig, en het liefst al bij het maken van een afspraak, te melden.
• Wij vragen u makkelijk zittende kleding aan te trekken, het liefst zonder metalen onderdelen. Metalen onderdelen kunnen de procedure verstoren.
• Wilt u voorafgaand aan het onderzoek eventuele sieraden, oorbellen, horloges, piercings en kledingstukken waar metaal in is verwerkt, zoals ritsen en knopen, verwijderen? Dit kan het onderzoek verstoren.

Het onderzoek

Het onderzoek bestaat uit het lokaliseren en in beeld brengen van de schildwachtklier door middel van een lymfeklierscintigram. Om deze klier goed zichtbaar te maken, spuiten wij een zeer kleine hoeveelheid radioactieve vloeistof rond de tepelhof in, die met behulp van de gammacamera (stralingsgevoelige scanner, zie afbeelding) zichtbaar wordt.

U ligt tijdens het onderzoek op uw rug op een onderzoekstafel. De nucleair geneeskundige (of Medisch Nucleair Werker) injecteert met een dunne naald een zeer kleine hoeveelheid radioactieve vloeistof in, ter plaatse van de tumor of rond de tepel. Deze prik (meestal twee) voelt zoals een prik bij bloedafname. Na de inspuiting wordt de camera vlak boven u geplaatst om de radioactieve lymfeklier zichtbaar te maken (de wachttijd tussen het inspuiten en het maken van de foto duurt maximaal 1 uur).

Na de inwerktijd kan men, door het maken van een lymfeklierscan nagaan waar de schildwachtklier ongeveer zit. Het maken van de scan duurt ongeveer 30 minuten. Met een stift wordt deze plek op de huid aangetekend. De chirurg weet dan de volgende dag tijdens de operatie waar deze klier zicht ongeveer bevindt. De gemaakte foto's krijgt u mee. U brengt deze de volgende dag mee (heel belangrijk!) als u voor de operatie komt. U geeft ze af op de verpleegafdeling waar u opgenomen wordt.

Duur van het onderzoek
Het hele onderzoek duurt inclusief tussenpozen circa 2 uur.

Waar en wanneer vindt het onderzoek plaatst?
Om de schildwachtklier op te sporen moet vooraf een lymfeklierscan gemaakt worden. De scan wordt in het Laurentius Ziekenhuis in Roermond gemaakt. De dag voor de operatie gaat u naar het ziekenhuis in Roermond. Daar laat u zich eerst registreren bij het opnamebureau en daarna meldt u zich op afdeling 30, Nucleaire Geneeskunde.

Is het onderzoek pijnlijk?
U krijgt een injectie die voelt zoals een prik bij bloedafname.

Risico's

U krijgt slechts een zeer kleine hoeveelheid radioactieve vloeistof toegediend. De gezondheidsrisico’s hiervan zijn minimaal.

Na het onderzoek      

Na het onderzoek kunt u zelfstandig naar huis. De rijvaardigheid wordt niet beïnvloed. 

Let op!
Wij raden u aan om de eerste 6 uur na de injectie afstand te houden tot anderen, met name tot kleine kinderen  en zwangere vrouwen. Dit om te voorkomen dat zij onnodig aan straling worden blootgesteld.

Tot slot

De radioactieve vloeistof wordt speciaal voor u besteld en klaargemaakt. Wij vragen u daarom op tijd aanwezig te zijn in verband met de beperkte houdbaarheid van het toe te dienen preparaat.

Ook bij een zorgvuldige planning lopen zaken weleens anders dan voorzien. Wanneer er aanleiding is om de planning aan te passen, brengen wij u hier tijdig van op de hoogte. U krijgt dan ook een idee van de duur van de eventuele vertraging.