Operatie aan de neusbijholten
FESS: Functional Endoscopical Sinus Surgery
Keel-, neus- en oorheelkunde
Uw KNO arts heeft voorgesteld om een neusoperatie te laten doen vanwege reuk en/of neusklachten. Het doel van een neusbijholte operatie is het verwijderen van een chronische ontsteking en de eventueel aanwezige neuspoliepen. In deze folder kunt u lezen wat de neusbijholten zijn en hoe de voorbereiding, de operatie en de nazorg eruit zie.
Wat zijn neusbijholten?
Neusbijholten zijn holle ruimten (sinussen) in het hoofd. Ze bevinden zich boven en naast de neus en staan in directe verbinding met de neusholte. De meest bekende holten zijn de voorhoofdsholten boven de ogen en de kaakholten achter de wangen.
Minder bekend maar zeker zo belangrijk zijn de holten in het zeefbeen. Deze zeefbeenholten bestaan uit een systeem van vele kleine holten. Ze bevinden zich aan beide kanten tussen de neusholte en de oogkas. De neusbijholten zijn bekleed met hetzelfde slijmvlies als in de neus. Tussen bijholte en neus zit een kleine opening. Hierdoor is de druk in de bijholte gelijk aan de druk in de buitenlucht.
Waarom een operatie aan de neusbijholten?
De opening tussen de bijholte en de neus kan verstopt raken door bijvoorbeeld verkoudheid, poliepen, allergie of een scheef neustussenschot. Er ontstaan dan problemen als onderdruk, vochtophoping, slijmvlieszwelling en ettervorming. Hierdoor kunt u klachten krijgen zoals hoofdpijn, snotneus, hoesten, slechthorendheid en verergering van een eventueel bestaande bronchitis.
Als een ontsteking aan de bijneusholten niet geneest ondanks intensieve therapie met bijvoorbeeld medicijnen of spoelingen, dan spreekt men van een chronische ontsteking. Het kan een op zichzelf staande ontsteking zijn van één bijholte, er kunnen ook meerdere bijholten tegelijk ontstoken zijn. Vooral in het geval van een chronische ontsteking van de zeefbeenholten kunnen ook de kaakholten en eventueel zelfs de voorhoofdsholten geblokkeerd en ontstoken raken.
Zo’n ontsteking is meestal de belangrijkste reden voor een operatie aan de neusbijholten. De centrale positie van het zeefbeen speelt daarbij in het algemeen een belangrijke rol.
Voorbereiding
Het planbureau regelt de opname- en operatieplanning. Ook krijgt u via deze afdeling een afspraak voor de poli preoperatieve screening in verband met de narcose. Meestal krijgt u 1 à 2 weken voor de operatie van het planbureau de opnamedatum door. Ook krijgt u informatie over nuchter blijven, zie pagina Nuchter blijven voor de ingreep. Normaal gesproken wordt u opgenomen op de dag van de operatie.
Als u bloedverdunners gebruikt, moet u deze enkele dagen voor de ingreep niet meer innemen. Overleg dit met uw behandelend arts en de anesthesist. Voorbeelden van bloedverdunners zijn:
- Acetylsalicylzuur (Ascal, aspirine, acetosal)
- Sintromitis
- Marcoumar
- Plavix
Soms is het nodig dat u een antibioticumkuur krijgt tegen infecties. Laat uw arts tijdig weten als u overgevoelig bent voor een bepaald antibioticum tijdens uw afspraak op de polikliniek KNO. De ingreep vindt plaats onder algehele narcose.
Dag van de operatie
U meldt zich op het afgesproken tijdstip bij de afdeling waar u wordt opgenomen. Na een opnamegesprek met de verpleegkundige krijgt u de voorbereidende medicijnen voor de anesthesie.
De arts bekijkt met een endoscoop de inhoud van de neus om zo het probleem op te sporen en te behandelen. De operatie wordt uitgevoerd via de neusgaten, daarom heeft u geen littekens aan de buitenkant van de neus. De ingreep op de operatiekamer en het verblijf op de uitslaapkamer (recovery) duurt ongeveer 2 en een half uur. Zodra u wakker bent, gaat u terug naar uw kamer. Soms mag u dezelfde dag naar huis, meestal blijft u 1 nacht in het ziekenhuis slapen.
Na de operatie
Na de operatie zitten er tampons in de neus. Dit is om een eventuele bloeding tegen te gaan.
U mag de eerste 24 uur na de operatie niet zelf autorijden, omdat de verdoving de rijvaardigheid kan beïnvloeden.
Zodra de tampons zijn verwijderd is het de bedoeling dat u gedurende 2 weken, minimaal 2 x per dag, de neus gaat spoelen met zout water. U krijgt hierover instructie van uw behandelend arts.
De eerste week mag u xylomethazoline neusspray gebruiken (te koop bij de drogist) voor de nacht als de neus te verstopt zit om goed te kunnen slapen.
Complicaties
Net als bij elke andere operatie kunnen ook bij een operatie aan de neusbijholten complicaties optreden zoals een infectie of een onverwachte bloeding. Ook is het mogelijk dat er letsel ontstaat aan de oogkas, de traanbuis, de oog- of reukzenuw of de schedelbasis. Tot slot is het mogelijk dat u koorts krijgt boven de 38,5 °C. In de praktijk komen complicaties bij een operatie aan de neusbijholten weinig voor.
Weer thuis
U krijgt een afspraak op de polikliniek KNO om de tampons te laten verwijderen. Dit kan variëren van 1 - 5 dagen na de ingreep. Hierna zitten er meestal nog oplosbare tampons in uw neus. Deze lossen langzaam op, maar kunnen soms bij het spoelen meekomen. Dit is normaal en hier hoeft u niet van te schrikken.
Nadat de tampons zijn verwijderd, is het belangrijk dat u de neus thuis gaat spoelen. Dit om te voorkomen dat er bloedingen optreden en er niet te harde korsten in de neus gevormd worden. Het kan altijd gebeuren dat er bloed of bloederig slijm uit de neus komt. Schrik daar niet van. Het stopt meestal vanzelf.
- U mag tot 2 weken na de operatie de neus niet snuiten.
- In principe kunt u alles eten en drinken na de operatie maar eet de eerste dagen niet te warm en drink geen alcohol. Na ongeveer 4 - 6 weken kunt u verbetering verwachten.
Als u voor neuspoliepen bent geopereerd, komen deze meestal weer terug omdat aan de eigenschappen van het neusslijmvlies door de operatie niets verandert. Deze eigenschappen zorgen ervoor dat het neusslijmvlies weer poliepen kan maken.
Vaak is het advies om na de operatie een neusspray te gebruiken. Het kan zijn dat u zich de eerste dagen thuis nog niet zo lekker en fit voelt. Dit komt omdat u een verdoving hebt gehad. Wanneer u weer aan het werk kunt of mag sporten, bespreekt u het beste met uw behandelend arts.
