Photodynamische therapie

(PDT)

Dermatologie

In overleg met uw behandelende arts is besloten dat u behandeld wordt met photo dynamische therapie (PDT). In deze folder vindt u informatie over deze  behandeling van actinische keratose (AK) en basaalcelcarcinoom (BCC).

Wat zijn actinische keratosen?

Actinische keratosen worden ook wel goedaardige zonlichtbeschadigingen genoemd. Het zijn meestal kleine, vaak ruw aanvoelende verhoornde plekjes op de huid. Ze ontstaan voornamelijk op plaatsen die aan de zon zijn blootgesteld (geweest), zoals gezicht, onbehaarde hoofdhuid en handen. Actinische keratosen kunnen in een enkel geval kwaadaardig worden, daarom worden ze behandeld.

Wat is basaalcelcarcinoom?

Basaalcelcarcinoom is de meest goedaardige vorm van huidkanker. Basaalcelcarcinoom is het gevolg van blootstelling aan overmatig zonlicht.

Ze kenmerken zich door slecht genezende wondjes, rode vlekjes of glazige zwellingen. Uitzaaiingen van deze vorm van huidkanker komen vrijwel niet voor. Ze groeien wel langzaam door en zullen nooit spontaan verdwijnen. Erfelijkheid en huidtype kunnen ook een rol spelen.

Wat is photodynamische therapie?

Photodynamische therapie, is een moderne behandeling waarbij onrustige huidcellen extreem gevoelig worden gemaakt voor licht met een bepaalde golflengte (frequentie), namelijk rood licht. Dit gevoelig maken gebeurt door het aanbrengen van een speciaal soort crème (Metvix).

Vervolgens vindt de belichting plaats waarbij de structuur van de onrustige cellen wordt aangetast en deze afsterven. De gezonde omringende huid blijft bij deze behandeling ongedeerd. Na enkele weken worden de afgestorven huidcellen vervangen door nieuwe, gezonde huidcellen.

Hoe verloopt de behandeling?

U meldt zich op het afgesproken tijdstip op de poli dermatologie. Hier brengt de verpleegkundige de Metvix (methyl-aminolevulinezuur)-crème aan op de door de dermatoloog aangegeven plaatsen. Eventuele korstjes worden vooraf verwijderd. De ingesmeerde plek wordt bedekt met aluminiumfolie. Meestal merkt u niets, soms kan een lichte 'kriebel' ontstaan. De minimale inwerktijd van de crème is 3 uur. U mag tijdens deze 3 uur niet naar buiten.

Na het aanbrengen van de crème gaat u naar het dagcentrum (route 1E) waar u naar een verblijfsruimte wordt gebracht. (Tip: breng bv. een leesboek mee). U krijgt iets te drinken aangeboden en eventueel, tijdens lunchtijd, ook een brood­maaltijd.

Het is soms, door plaatsgebrek, niet mogelijk dat uw eventuele begeleider u gezelschap houdt.

Na 3 uur gaat u terug naar de poli dermatologie en wordt de overgebleven crème weggehaald en de huid schoongemaakt met een nat doekje.

De lamp wordt ingesteld en hangt ongeveer 5 centimeter boven de te behandelen plek. Tijdens de behandeling blijft u stil liggen. De belichtingstijd is ongeveer 10 minuten. Het intens felle licht is niet schadelijk voor de ogen of de omringende huid. De gezonde huid wordt daarom niet afgedekt. Omdat het niet prettig is om lang in het felle licht te kijken krijgt u een speciale bril op om uw ogen te beschermen. Gedurende de behandeling blijft de verpleegkundige bij u in de buurt. Ze informeert regelmatig hoe u de behandeling ervaart.

Tijdens de belichting kunt u een branderig, pijnlijk gevoel ervaren. Meestal wordt dit na enkele minuten weer minder. De lamp springt vanzelf uit als de vooraf ingestelde tijd verstreken is.

Na de behandeling wordt eventueel een verkoelende, verzorgende crème aangebracht. Op de behandelde huid die niet bedekt is door kleding krijgt u een pleister. Deze blijft 24 uur zitten omdat de huid nog steeds wat lichtgevoelig is. De pleister mag u zelf verwijderen. De verpleegkundige geeft u uitleg over de nazorg thuis en u krijgt een afspraak voor controle na 3 maanden.

Na de behandeling

Soms is er nog sprake van pijn (tot 24 uur na behandeling). Het voelt aan als een zonnebrand.  Hiervoor mag u paracetamol nemen (tot 4 x daags 500 – 1000 mg). Natte kompressen en of een coldpack kunnen ook voor verlichting van de pijn zorgen.

Verder kunnen optreden:

• roodheid (1 - 2 weken),
• korstvorming (2 - 5 dagen),
• zwellingen (2 - 4 dagen) en
• kleurveranderingen van de huid (2 - 6 weken).

Er vindt afstoting plaats van de behandelde huidcellen (korstje) en aanmaak van nieuwe, gezonde huidcellen. Wij adviseren u om de plek uit het zonlicht te houden.

Photodynamische therapie geeft goede cosme­tische resultaten, d.w.z. minste risico op littekenvorming.

Nabehandeling
Bij actinische keratosen is in principe maar één behandeling nodig. Bij basaalcelcarcinoom volgt na een week altijd een tweede behandeling.