Schildklieroperatie

(Hemi)thyreoidectomie

Chirurgie

U wordt binnenkort geopereerd aan uw schildklier. In deze folder leest u meer over welke operaties mogelijk zijn en waarom ze nodig kunnen zijn.

De schildklier

De schildklier is een orgaan dat de vorm van een vlinder heeft. Het bestaat uit 2 helften en ligt tussen de adamsappel en het borstbeen, net voor en naast de luchtpijp. De schildklier maakt hormonen die het lichaam nodig heeft om alle weefsels en organen te laten werken en de stofwisseling goed te laten verlopen. Voor het maken van die hormonen heeft de schildklier jodium nodig.

In de directe omgeving van de schildklier liggen links en rechts de stembandzenuwen. Deze zorgen ervoor dat de stembanden kunnen bewegen. Aan de achterkant van de schildklier liggen 4 bijschildklieren (2 links en 2 rechts) die de hoeveelheid kalk (calcium) in uw bloed regelen.

Waarom opereren?

Het kan om verschillende redenen nodig zijn dat u aan uw schildklier wordt geopereerd.

• Uw schildklier werkt te hard en kan met medicijnen niet voldoende geremd worden.
• Er zit een knobbel in uw schildklier. Die knobbel kan de oorzaak zijn van het te hard werken, maar het kan ook een kankergezwel zijn.
• De schildklier bevat meerdere knobbels of is vergroot. Hierdoor kunt u last krijgen met ademhalen en slikken.

Soorten operaties

Er zijn 2 verschillende operaties mogelijk:

• De totale schildklierverwijdering (totale thyreoidectomie): de schildklier wordt helemaal verwijderd, bv. bij sommige vormen van schildklierkanker.
• Halfzijdige schildklierverwijdering (hemi thyreoidectomie): één helft van de schildklier wordt verwijderd, bv. bij een knobbel in die helft van de schildklier die kwaadaardig kan zijn.

Voorbereiding

Een aantal weken voor de operatie vindt het preoperatief onderzoek plaats op de poli preoperatieve screening.

De operatie

De operatie gebeurt onder algehele narcose en duurt ongeveer 1½ - 2 uur. U ligt met het hoofd zover mogelijk achterover. Er wordt een snee laag in de hals met de huidlijnen mee gemaakt. Daarna wordt de schildklier geheel of gedeeltelijk weggenomen. Er wordt voorzichtig gewerkt om de stembandzenuwen en de bijschildklieren te sparen.

Soms wordt er gebruik gemaakt van een zenuwstimulator (klein apparaatje) om de zenuw(en) op te sporen en zodoende te sparen.

Afhankelijk van het soort operatie worden 1 of 2 drains (slangetjes) in de wond achtergelaten om bloed en wondvocht, dat zich daar nog verzamelt, af te kunnen voeren. Meestal kunnen deze drains na 24 uur worden verwijderd.

Na de operatie

Na de operatie gaat u naar de uitslaapkamer (recovery). Als alle controles goed zijn gaat u naar de verpleegafdeling. De pijn na de operatie valt over het algemeen mee. De meeste patiënten gebruiken kortdurend paracetamol.

De pijn verdwijnt in een paar dagen. De wond geneest snel en meestal met een fraai litteken, dat vaak na verloop van tijd amper meer te zien is. De wond wordt gehecht met oplosbare hechtingen.

Na 1 - 2 dagen kunt u naar huis. Na enkele dagen kunt u weer gaan werken.

U krijgt afspraken mee voor poliklinische controle bij de chirurg en de internist.

Mogelijke complicaties

Zoals bij elke operatie, bestaat ook bij een schildklieroperatie kans op complicaties zoals nabloeding, wondinfectie, trombose of longontsteking.

De complicaties en de kans daarop, hangt samen met het soort operatie. Hoe ingewikkelder de operatie, hoe groter de kans op beschadiging van weefsel dat vlakbij de schildklier ligt.

Bij de halfzijdige schildklierverwijdering (hemithyreoidectomie) is de kans op complicaties:

• Stembandzenuwletsel: ongeveer 4%
• Nabloeding: minder dan 1%
• Te weinig schildklierhormoon: 30%

Bij een totale schildklierverwijdering liggen deze getallen wat hoger. Bij deze operatie gaat het altijd om kanker van de schildklier. Omdat er aan 2 kanten geopereerd wordt, is er 2 x zo veel kans op complicaties.

Beschadiging van de stembandzenuw is zeldzaam en meestal tijdelijk. Wanneer een stemband daardoor minder goed werkt, kan uw stemgeluid met behulp van een logopedist(e) verbeterd worden. Hard spreken of roepen is dan echter niet meer mogelijk. Ook als de stembandzenuw niet beschadigd is, kan uw stem tijdelijk veranderen. Deze kan bijvoorbeeld iets hoger of lager klinken dan voorheen. Dit kan het gevolg zijn van beschadigingen aan andere zenuwen.

Bloedingen komen dus bij minder dan 1% van de operaties voor. Uit voorzorg worden drains in het operatiegebied achtergelaten.

Een tekort aan bijschildklierhormoon kan worden veroorzaakt doordat bij de operatie bijschildkliertjes zijn beschadigd of verwijderd. Dit kunt u merken omdat u tintelingen in uw vingertoppen krijgt en in het ergste geval ernstige spierkrampen. Met calciumtabletten en eventueel vitamine D kan dit goed worden behandeld.

Als de andere schildklierhelft de functie niet helemaal over neem na de operatie, maakt de schildklier te weinig hormonen. Dit merkt u aan de volgende klachten:

• snelle vermoeidheid;
• traagheid;
• kouwelijkheid;
• verstopping (obstipatie);
• droge huid;
• droog worden en uitval van het hoofdhaar;
• opzwellen van de oogleden;
• dikke tong.

Aan deze klachten kan gemakkelijk wat gedaan worden door het geven van tabletjes schildklierhormoon.

Tot slot

Meestal is de schildklierverwijdering een veilige operatie met weinig complicaties en een vlot herstel. In de meeste gevallen hoeft u na de hemithyreoidectomie geen medicijnen meer te gebruiken om de schildklierfunctie te regelen. Wel blijft u bij uw internist onder controle om te kijken of de schildklierfunctie goed blijft. Natuurlijk is het bovenstaande afhankelijk van de reden waarom u geopereerd wordt.