Informatie voor nabestaanden

Het (aanstaand) overlijden van een dierbare is een aangrijpende gebeurtenis. In zo'n situatie is het moeilijk de aandacht te richten op de noodzakelijke formaliteiten die moeten worden vervuld. Hier vindt u informatie die van pas kan komen.

Pastorale zorg bij ziekte of overlijden van een dierbare

"Het kan opluchten om te huilen,
verdriet smelt weg in een vloed van tranen" 
Ovidius

Een levensbedreigende ziekte of een (aanstaand) overlijden van een dierbare is een ingrijpende, emotionele, gebeurtenis. Vele gevoelens kunnen daarbij opkomen; gevoelens van verdriet, machteloosheid, hulpeloosheid, woede, ongeloof: "dit kan toch niet", of de vraag naar het waarom en waarom nu? Het is goed stil te staan bij het verlies, de pijn, het verdriet. Neem er alle tijd voor. Gevoelens mogen er zijn, laat ze toe. Praat er over met elkaar.

Bij het afscheid van uw dierbare kan de aanwezigheid van een pastor goed doen. Hij kan u nabij zijn en ondersteunen, met u stilstaan bij het verdriet, bij alle gevoelens en vragen die opkomen. Hij kan, indien gewenst, samen met u het leven van uw dierbare op een waardige wijze afsluiten, met een ritueel. Elementen daarbij kunnen zijn: een kaars, doopwater, de doopnaam, een gebed, een zegening.

U kunt ten alle tijde, 24 uur per dag, een beroep doen op de pastor van het ziekenhuis. Vraag het gerust aan de verpleging.

Natuurlijk kunt u ook een beroep doen op een geestelijke raadsman / -vrouw van uw keuze om u en uw dierbare bij te staan.

Orgaan- of weefseldonatie

Rond het overlijden kan orgaan- of weefseldonatie een rol spelen. Misschien heeft uw dierbare zijn wensen op dit gebied met u besproken. U kunt hierover overleggen met de arts. Het kan ook zijn dat de arts dit onderwerp met u bespreekt. Meer informatie over orgaan- of weefseldonatie? Kijk op www.transplantatiestichting.nl

Overlijden in het ziekenhuis

Wanneer iemand in het ziekenhuis overlijdt, geven de verpleegkundigen uw naaste een eerste verzorging. Indien iemand van de familie of nabestaanden wil helpen bij deze verzorging is dat meestal mogelijk. U kunt dit met de verpleegkundigen overleggen.

De verzorging bestaat o.a. uit het sluiten van de  ogen, aanwezige katheter en/of infuus verwijderen, vouwen van de handen en algemene verzorging zoals  haren kammen. Daarnaast wordt zo nodig de pyjama of nachthemd gewisseld. Soms is nodig om een ondersteuning (bv. kin steun of opgerold handdoekje) onder de kin van de overledene te leggen om de mond gesloten te houden. De kamer wordt opgeruimd en de persoonlijke bezittingen worden verzameld. Daarna is er voor u, als naaste familie of nabestaande, gelegenheid om afscheid te nemen.

Wanneer u niet wenst dat de noodzakelijke verzorging aan de overledene wordt gegeven (bijvoorbeeld om religieuze of andere redenen), dient u dit direct na het overlijden mee te delen aan de verpleegkundigen. De persoonlijke bezittingen van uw naaste (zoals kleding, sieraden enz.)  worden direct aan u meegegeven.

De uitgebreidere verzorging van uw naaste, dat wil zeggen het kleden in de gewenste kleding, het eventueel opmaken en opbaring gebeurt niet op de verpleegafdeling maar bij de uitvaartverzorger van uw keuze. U kunt de gewenste kleding bij het mortuarium of bij de uitvaartverzorger afgeven.

Het mortuarium

Een overledene kan niet langdurig op een verpleegafdeling of afdeling spoedeisende hulp blijven en daarom bestaat tussen het ziekenhuis en de mortuariumbeheerder de afspraak dat de overledene overgebracht wordt naar het mortuarium "Uitvaartcentrum Weert". Dit mortuarium ligt tussen het ziekenhuis en het verpleeghuis. Het is geen onderdeel van het ziekenhuis of van het verpleeghuis. Het mortuarium wordt beheerd door Uitvaartverzorging van Gansewinkel.

Uitvaartverzorging

Op de verpleegafdeling ontvangt u een formulier ‘Keuze van de uitvaartverzorger’ om in te vullen en ter informatie een overzicht met namen en telefoonnummers van uitvaartverzorgers in de regio. U dient zelf contact op te nemen met de uitvaartverzorger van uw keuze. U bent niet verplicht een uitvaartverzorger in te schakelen, het staat u vrij om alles zelf te regelen. Tot 3 uur na het overlijden brengt het mortuarium geen kosten in rekening.

Na de termijn van 3 uur worden de kosten van het gebruik van het mortuarium en de eventuele verzorging aan u, of via uw uitvaartverzorger, in rekening gebracht tegen de daarvoor geldende tarieven.

Indien u als nabestaanden ervoor kiest de overledene over te laten brengen naar een ander mortuarium of thuis op te baren, kunt u dit met uw uitvaartverzorger regelen.

Obductie

Door de arts kan worden gevraagd of u toestemming geeft voor obductie om bijvoorbeeld de oorzaak van het overlijden te achterhalen. Bij obductie onderzoekt een klinische patholoog het lichaam van de overledene. Hierbij worden de organen in de borst- en buikholte en eventueel de schedelholte onderzocht.

De arts zal de procedure uitleggen als dit van toepassing is. Na een obductie kan in principe een normale opbaring plaatsvinden in een rouwkamer of thuis. Een obductie kan ook plaatsvinden na een donatie of bij een niet natuurlijke dood.

Niet natuurlijke dood

Onder een niet natuurlijke dood wordt verstaan, dat iemand als gevolg van een niet natuurlijke oorzaak is overleden. Hieronder vallen onder andere een verkeersongeval en een misdrijf. Door de politie en justitie zal dan een onderzoek naar de doodsoorzaak worden ingesteld. In dit geval zal wenselijke verzorging of een opbaring pas kunnen plaatsvinden wanneer de overledene door de officier van justitie is vrijgegeven.

Ter beschikking stellen van de wetenschap

Als iemand zijn lichaam ter beschikking van de wetenschap wil stellen moet de persoon zich zelf tijdens het leven hebben aangemeld bij een universiteit. Men ontvangt dan een bevestiging. Een overledene kan alleen ter beschikking van de wetenschap worden gesteld, wanneer de bevestiging van de universiteit kan worden overlegd.

Bij het ter beschikking van de wetenschap stellen is het uitgesloten dat er obductie of donatie plaatsvindt. Bij een gerechtelijke obductie komt ter beschikking stelling dan ook te vervallen.