Begin januari 2025 overleed een middelbare scholier uit Nieuwegein na deelname aan de zogenaamde choking challenge, een gevaarlijk stikspel dat viraal ging op sociale media. Recenter viel een 13-jarige leerling uit Maastricht flauw bij diezelfde challenge. Bij deze challenge proberen jongeren zichzelf of anderen tijdelijk van zuurstof te beroven om een euforisch gevoel te ervaren. Wat zij vaak niet beseffen, is dat de gevolgen groot kunnen zijn, zoals blijvende hersenschade of zelfs de dood. Het incident in Nieuwegein is helaas geen uitzondering. In dit artikel waarschuwen we voor enkele actuele challenges die wij als zorgwekkend beschouwen.
Choking challenge
Het tijdelijk afknellen van de zuurstoftoevoer naar de hersenen kan leiden tot bewusteloosheid, hersenschade en in het ergste geval de dood. Wanneer de hersenen te lang zonder zuurstof zitten, kunnen er onherstelbare schade en blijvende handicaps ontstaan. Jongeren realiseren zich niet dat de gevolgen veel verder reiken dan een kort moment van spanning.
Nootmuskaatchallenge
Bij de nootmuskaatchallenge nemen deelnemers grote hoeveelheden nootmuskaat in om hallucinaties op te wekken. Nootmuskaat bevat myristicine, een giftige stof die in hoge doses kan leiden tot misselijkheid, hartritmestoornissen, epileptische aanvallen en schade aan organen. De effecten treden vaak pas uren later op, waardoor jongeren de gevaren niet meteen inschatten.
Kaneelchallenge
Bij de kaneelchallenge proberen deelnemers een eetlepel kaneel in één keer door te slikken. Kaneel droogt het speeksel op, waardoor het moeilijk is om het door te slikken. Dit kan verstikking, hoestbuien en longschade veroorzaken. Daarnaast bevat één eetlepel kaneel een te hoge dosis coumarine, wat kan leiden tot blijvende orgaanschade en kanker.
Situatie in regio Weert
Volgens Dan Thao Vy, SEH-arts bij SJG Weert, lijkt het aantal ernstige gevallen in deze regio tot nu toe mee te vallen. “Persoonlijk heb ik nog geen ernstige gevallen van deze challenges gezien, maar we ontvangen wel de signalen dat dit landelijk steeds meer voorkomt.” Ze benadrukt dat jongeren vaker risico’s onderschatten en gevoelig zijn voor groepsdruk. “We zien regelmatig jongeren op de spoedeisende hulp met bijvoorbeeld verzwikte enkels na roekeloze stunts die misgaan.”
Hoewel het aantal gevallen in Weert momenteel beperkt lijkt, is het belangrijk om door middel van goede preventie te zorgen dat dit zo blijft. TikTok-challenges verspreiden zich razendsnel en het is waarschijnlijk dat ze in de toekomst vaker zullen voorkomen. Bewustwording en voorlichting kunnen helpen om ernstige incidenten te voorkomen.
Waarom doen jongeren dit?
Jongeren zijn extra gevoelig voor groepsdruk en de aantrekkingskracht van sociale media. Challenges worden vaak gepresenteerd als grappig, spannend of onschuldig, en leveren likes en views op. Dit kan jongeren ertoe aanzetten impulsief te handelen, zonder de gevolgen te overzien. Het hersengebied dat verantwoordelijk is voor impulscontrole – de prefrontale cortex – is pas volledig ontwikkeld rond het 25e levensjaar, waardoor jongeren extra kwetsbaar zijn voor gevaarlijke sociale media-trends.
Wat kun je als ouder doen?
- Praat met je kinderen over de gevaren van deze challenges.
- Houd in de gaten wat ze online bekijken en bespreek wat hen interesseert.
- Herken waarschuwingssignalen zoals ongewoon gedrag, duizeligheid of verwondingen.
Eén verkeerde keuze kan een leven blijvend veranderen. Het is daarom belangrijk om je bewust te zijn van de risico’s van deze challenges en deze bespreekbaar te maken.
