Voor mensen die om onduidelijke redenen regelmatig het bewustzijn verliezen, heeft SJG Weert een gecombineerd spreekuur: de Syncopepoli. De cardioloog en neuroloog bekijken hier samen wat het plotselinge bewustzijnsverlies veroorzaakt en welke behandeling en aanvullende onderzoeken er eventueel nodig zijn. De patiënt krijgt op deze manier veel sneller de juiste diagnose.
Bij een syncope, in de volksmond flauwvallen genoemd, krijgen de hersenen tijdelijk te weinig zuurstofrijk bloed waardoor je even het bewustzijn verliest. Als je weer bijkomt, herinner je je meestal niets van wat er is gebeurd. Erg vervelend en voor de mensen die het zien gebeuren natuurlijk ook behoorlijk stressvol en beangstigend. Gelukkig is het in de meeste gevallen onschuldig. Het zien van bloed, te lang staan in een benauwde ruimte, te snel opstaan of acute paniek zijn de meest voorkomende oorzaken waarom iemand plotseling het bewustzijn kan verliezen. Maar soms is er meer aan de hand en kan een syncope wijzen op een serieus cardiologisch of neurologisch probleem. Denk aan problemen aan het hart, epilepsie of een lage bloeddruk.
Duidelijkheid in één middag
Om patiënten snel uitsluitsel te geven over de medische ernst heeft SJG Weert sinds oktober vorig jaar als pilot een speciaal syncopespreekuur ingericht. Om de veertien dagen op woensdagmiddag bekijken cardioloog Robert Kalkman en neuroloog Tim Alleman samen wat het bewustzijnsverlies veroorzaakt. Na de gezamenlijke intake en het lichamelijk onderzoek volgen meerdere cardiologische en neurologische onderzoeken, zoals een hartfilmpje, een bloeddrukmeting (staand en liggend) en een echo van het hart. Ook kijken ze kritisch naar het medicatiegebruik dat het bewustzijnsverlies mogelijk in de hand werkt.
“Vervolgens komt de patiënt weer bij ons terug voor de uitslag. Alles tijdens een en hetzelfde bezoek aan het ziekenhuis. Voorheen kwamen mensen niet altijd op de juiste plek binnen. Ze werden bijvoorbeeld uitvoerig door de neuroloog onderzocht terwijl later bleek dat ze eigenlijk bij de cardioloog hadden moeten zijn. Omgekeerd gebeurde hetzelfde. Door de patiënt tijdens één gecombineerde afspraak samen te onderzoeken, kunnen we direct een diagnose geven”, vertelt de cardioloog. De neuroloog vult aan: “Daarbij leren we van elkaars inzichten, hetgeen de zorg voor onze patiënten alleen maar beter maakt.”
De pilot is een groot succes. Sinds oktober vorig jaar hebben de cardioloog en neuroloog samen al tientallen patiënten gezien. Ze werden naar het gecombineerde spreekuur verwezen door de huisarts, maar vaak ook door de Spoedeisende Hulp waar ze per ambulance waren binnengebracht.
Veruit de meeste mensen gingen na hun bezoek aan de Syncopepoli met een gerustgesteld gevoel naar huis als het onderzoek van de cardioloog en neuroloog niet wees op een onderliggende aandoening. Robert Kalkman: “Deze mensen geven we het advies mee om hun levensstijl wat aan te passen. Bijvoorbeeld: begin de dag met een glas water. Of zorg ervoor dat je rustig opstaat uit bed. Vaak zien we dat het bewustzijnsverlies minder vaak optreedt of zelfs verdwijnt als mensen weten dat er niks ernstigs aan de hand is. Ik zeg altijd: niet het bewustzijnsverlies zelf, maar de gevolgen vormen het grootste risico. Mensen kunnen bijvoorbeeld vallen en hun heup breken. Of even wegraken tijdens het autorijden. Vooral die laatste gedachte is natuurlijk beangstigend.”
Onderste uit de kan
Wanneer op het spreekuur een cardiologische afwijking wordt geconstateerd, volgt aanvullend onderzoek. Vaak is dat het monitoren van de hartfunctie. Indien nodig krijgt de patiënt een pacemaker. Soms kan een hartoperatie nodig zijn. Op zijn beurt behandelt de neuroloog patiënten bij wie het bewustzijnsverlies bijvoorbeeld wordt veroorzaakt door epilepsie. Tim Alleman: “Samen halen we het onderste uit de kan om de oorzaak te achterhalen. Daarom vragen we de patiënt ook altijd om niet alleen naar het spreekuur te komen, maar diegene mee te nemen die erbij was toen hij het bewustzijn verloor. Die heeft immers gezien wat er is gebeurd en kan ons van seconde tot seconde de informatie geven die van grote waarde kan zijn bij het stellen van de diagnose.”
Gezondheidskrant SJG Weert • nummer 2 • september 2018 • pag. 8
