Steeds meer mensen overleven kanker. Op dit moment overleeft gemiddeld 66% van de kankerpatiënten de eerste vijf jaar. Dat percentage lag 70 jaar geleden nog stukken lager, namelijk op 25%. “Dat steeds meer mensen de ziekte overleven is positief. Wel betekent dit dat goede nazorg steeds belangrijker wordt”. Aldus Miriam Geene, verpleegkundig specialist oncologie en casemanager bij SJG Weert. Op Wereldkankerdag wordt er jaarlijks stilgestaan bij de grote impact die de ziekte heeft op het dagelijks leven van zowel (ex)kankerpatiënten als hun dierbaren. Het thema van Wereldkankerdag 2023 is: ‘Betere kwaliteit van leven met en na kanker: waar vind je goede zorg?’. In dit artikel gaan we dieper in op wat SJG Weert kan betekenen voor patiënten die de draad van het leven weer proberen op te pakken na kanker.
Ook na behandeling blijft de impact groot
Voor de omgeving van (ex)kankerpatiënten is het vaak moeilijk in te beelden hoe groot de impact van de ziekte is. Ook ná de behandeling. Een patiënt krijgt na de behandeling van zijn/haar omgeving al snel de stempel ‘weer beter’. Ook wordt vaak de aanname gedaan dat er vooral sprake is van opluchting en euforie. Je hebt het immers overleefd! In de praktijk zit het een stuk ingewikkelder. Na een periode van intensieve behandeling, waarin het normale leven volledig stil stond, kan het voor patiënten voelen alsof zij in een zwart gat vallen. Sommige mensen ervaren angst dat de ziekte weer terugkomt, naast het besef van wat er allemaal is gebeurd. Daar bovenop hebben zij te maken met restklachten, waardoor zij zich niet meer dezelfde persoon voelen als voor de kanker. Het is belangrijk dat patiënten hierin goed begeleid worden en de nazorg krijgen die bij hun persoonlijke situatie past.
Gevolgen van kanker
Iedereen die kanker heeft (gehad) moet leren omgaan met de gevolgen. Veelvoorkomend zijn (ernstige) vermoeidheid, angstgevoelens of depressie. Daarnaast blijven patiënten vaak achter met cognitieve problemen (concentratie, geheugen), pijn en andere lichamelijke problemen ontstaan door de behandeling, slaapproblemen, neuropathie (zenuwpijn, tintelingen), verminderde conditie en problemen op het gebied van seksualiteit.
Ook ervaren patiënten vaak moeite met terugkeren in de maatschappij. Door de klachten die zij ervaren is het bijvoorbeeld lastig om te re-integreren op het werk of het sociale leven weer op te pakken, mede door onvoldoende bewustzijn over de blijvende gevolgen van de kanker(behandeling).
Een persoonlijk nazorggesprek
Elke patiënt komt op een andere manier uit de behandeling. Daarnaast is het persoonlijk welk type klacht het zwaarst weegt. Bij SJG Weert wordt daarom zes weken na behandeling een gesprek gepland voor een nazorgplan op maat. In het nazorggesprek met de persoonlijke casemanager wordt besproken wat de patiënt nodig heeft om te herstellen. Er wordt onder andere besproken welke klachten de patiënt ervaart en welke frequentie controlebezoeken prettig voelt. Casemanager en verpleegkundig specialist oncologie Miriam Geene: “Ik plan liever een extra controlemoment in als dat de patiënt meer rust geeft. Het is niet niks wat ze hebben meegemaakt.”
Vormen van nazorg
De casemanager heeft een uitgebreid netwerk van nazorgspecialisten en instanties die patiënten kunnen begeleiden bij de specifieke klachten die zij ervaren. Denk bijvoorbeeld aan:
- Psychologische zorg
- Reïntegratiecoach
- Oncologische fysiotherapeut
- Oncologische revalidatie
- Diëtist
- Ergotherapeut
- Seksuoloog
- Sportarts
- Lotgenotencontact
Wanneer is vastgesteld waar de behoefte ligt kan de casemanager de patiënt koppelen aan de juiste specialist(en). Uiteraard staan ook hier weer de wensen en behoeften van de patiënt centraal. Heeft de patiënt een fijne relatie met de eigen fysiotherapeut? Geen probleem!
Contact met lotgenoten
Belangrijk voor veel (ex)kankerpatiënten in hun herstel, is de erkenning krijgen dat je niet de enige bent die met deze gevoelens worstelt. Het kan fijn zijn om op te trekken met mensen die hetzelfde meemaken. Het Toon Hermans Huis Weert, centrum voor leven met en na kanker, is een inloophuis voor iedereen die direct of indirect met kanker geconfronteerd wordt. De deur staat ‘wagenwijd open’ voor koffie en een praatje. Of om samen met lotgenoten deel te nemen aan een van de activiteiten georganiseerd door vrijwilligers. Kanker hoef je niet alleen te dragen.
Ben je benieuwd naar het Toon Hermans Huis Weert? Op zondag 5 februari organiseren zij een open dag voor iedereen die laagdrempelig kennis wil maken met het Huis.
