Afscheid van een boegbeeld
Na ruim een kwart eeuw trouwe dienst zwaait gynaecoloog Waltje Jager (61) haar patiënten en collega’s eind dit jaar gedag. SJG Weert verliest daarmee een pionier. “Omdat ik hier vanaf het begin de ruimte heb gekregen om de gynaecologische en verloskundige zorg te vernieuwen en verbeteren, is er nooit een reden geweest om weg te gaan”, vertelt de geboren Friezin, die haar praktijk vol vertrouwen overdraagt aan haar opvolgster Silke Schaffrath.
Toen ze halverwege de jaren negentig als eerste vrouwelijke arts in de maatschap begon, zagen haar werkdagen er nog compleet anders uit. “Omdat elke bevalling in die tijd nog door een gynaecoloog werd begeleid, kwam het wel eens voor dat ik zeven keer per nacht uit bed moest. Dat hoeft nu niet meer. De gynaecoloog is er alleen nog bij als de medische situatie daar om vraagt. Er staat nu 24 uur per dag een klinisch verloskundige paraat die het natuurlijke verloop van de bevalling bewaakt en de volle aandacht heeft voor de zwangere vrouw en haar gezin. Een enorme verworvenheid, waar ik hard voor heb gestreden”, zo duikt dokter Jager terug in de tijd.
Luisteren, puzzelen, opereren
Door de hechte samenwerking met de verloskundigen hebben de gynaecologen alle ruimte om hun vakgebied in de volle breedte uit te oefenen. Van anticonceptie en menstruatieproblemen tot vruchtbaarheidsbehandelingen en van zwangerschap en bevalling tot verzakkingsproblemen en overgangsklachten. “Het voordeel van een klein ziekenhuis als SJG Weert is dat je de vrouw in al die verschillende levensfasen kunt volgen en begeleiden en op die manier ook patronen ontdekt in ziektebeelden. Als gynaecoloog sta je op de meest intieme momenten in iemands leven heel dichtbij. Je bent aan het luisteren, puzzelen en opereren. Die combinatie tussen denken en doen maakt dit vak zo mooi.”
Respect voor Moeder Natuur
De natuur zoveel mogelijk haar werk laten doen: het vormt het uitgangspunt bij alle verbeteringen in de verloskundige zorg die onder haar bezielende leiding tot stand kwamen. Als tweede in Nederland introduceerde de vakgroep gynaecologie van SJG Weert een hele tijd terug de ‘gentle sectio’. “Dat houdt in dat we bij een geplande keizersnede zoveel mogelijk een vaginale bevalling nabootsen. Dit betekent onder meer dat moeder en kind niet meer van elkaar worden gescheiden, tenzij dat medisch gezien noodzakelijk is. Verder ben ik trots op onze menopauzepoli, een apart spreekuur voor vrouwen in de overgang waarmee we twintig jaar geleden als eerste ziekenhuis in Zuid-Nederland zijn gestart. Patiënten vinden hier precies wat ze nodig hebben in deze nieuwe en voor hen vaak complexe levensfase. Een luisterend oor van de menopauzeverpleegkundige en de gynaecoloog. Begrip voor hun klachten. Een behandeling op maat. En bovenal: kennis om gezondheidsproblemen op latere leeftijd te voorkomen.”
Anno 2021 schrijft Waltje Jager ‘preventie’ met hoofdletters. “Toen ik net begon als gynaecoloog was alles spannend en vond ik het heel prettig om complimenten te krijgen voor mijn werk. Na verloop van tijd, toen ik genoeg bedankjes had gehad en het klappen van de zweep kende, is die focus verschoven. Het geeft nu veel meer voldoening om met preventie bezig te zijn. Uiteindelijk zijn mensen er het meest mee geholpen als ze geen patiënt worden en dus niet ziek worden.”
Gezond ouder worden
Waltje Jager heeft haar afscheid zorgvuldig gepland. Ze acht de tijd rijp om het stokje over te dragen aan een jonge collega met academische ervaring, op een moment dat ze zelf nog midden in het vak staat. In de maanden tot aan haar afscheid gaat ze naar eigen zeggen ‘heel bewust genieten’. En daarna? “Dat ga ik samen met mijn man eens rustig bekijken. Hij is evolutionair bioloog en universitair docent, ik gynaecoloog. Twee wetenschappers. Misschien gaan we samen nog wel iets publiceren. Rond het thema ‘gezond ouder worden’ bijvoorbeeld. Daar ligt toch wel mijn passie.”
Gezondheidskrant SJG Weert - september 2021 - nummer 2 - pagina 4