Coronacrisis een belangrijke leerschool voor team Infectiepreventie

21 september 2020

Voor de medewerkers van de afdeling Infectiepreventie in SJG Weert voelde de corona-uitbraak van afgelopen voorjaar als een ontdekkingsreis. Een heftige en uitdagende periode vol leermomenten. De kennis die dit team de afgelopen maanden opdeed over het nieuwe virus, blijkt nu goud waard. ‘Bij een eventuele nieuwe uitbraak van Covid-19 weten we wat we moeten doen.”

Ze zijn onmisbaar achter de schermen. Artsen-microbioloog Marjolijn Wegdam en Arjan Jansz en deskundigen Infectiepreventie Monique Moerenhout, Eric Koppen en Manon Janssen. Vijf professionals, één team. Samen stellen zij alles in het werk om infecties en de overdacht van micro-organismen zoals bacteriën, virussen en schimmels in het Weerter ziekenhuis te voorkomen. In de praktijk betekent dat: landelijke protocollen vertalen naar de lokale situatie en aanpassen aan de actualiteit. Maatwerk dus. Grondig en weldoordacht. Oftewel: alles voor een optimale veiligheid van patiënten en medewerkers van SJG Weert.

Zoektocht
Tot maart van dit jaar liep het infectiepreventiebeleid in het ziekenhuis keurig volgens plan. Toen kwam Covid-19 en konden alle zekerheden overboord. “Omdat dit virus ook voor ons nieuw was, veranderde onze hele manier van werken. Ineens werden we genoodzaakt om te reageren op veranderingen die elkaar in hoog tempo opvolgden. Bijna dagelijks kwamen er vanuit het RIVM nieuwe richtlijnen waarop we moesten anticiperen. Alles wat we vandaag besloten, was de volgende dag weer achterhaald. Die onzekerheid vond ik persoonlijk het zwaarst”, zo memoreert arts-microbioloog Marjolijn.

Omdat er aanvankelijk nog geen duidelijke richtlijnen waren voor de bestrijding van corona bij mensen, was de infectiepreventie een zoektocht. “Het was zoeken naar de juiste middelen om het verblijf van patiënten en mede- werkers in het ziekenhuis zo veilig mogelijk te maken”, vertelt infectiepreventiedeskundige Eric. “Een zoektocht naar de juiste kwaliteit van maskers, mutsen, handschoenen en schorten. Toen duidelijk werd dat onze vaste leveranciers nauwelijks meer konden leveren, werden er van alle uithoeken in de regio persoonlijke beschermingsmiddelen aangeleverd. Alles werd verzameld in sporthal Aan de Bron in Weert. Die eerste weken ben ik daar regelmatig geweest om het kaf van het koren te scheiden en die beschermingsmiddelen te selecteren die voldeden aan de gewenste kwaliteit voor onze zorgmedewerkers.”

Hectisch en spannend
Collega Monique vult aan: “Met de kennis die op dat moment voor handen was, bepaalden wij mede het isolatiebeleid voor coronapatiënten. We monitorden de testuitslagen en waren verantwoordelijk voor het aanbrengen en weer verwijderen van het coronalabel in het elektronische patiëntendossier. Op die manier was voor zorgmedewerkers per patiënt in een oogopslag de status duidelijk: coronaverdacht, coronapositief of negatief en dus virusvrij.” Collega Manon: “Het was enorm hectisch en ook spannend. Hoewel de protocollen klaar lagen, had niemand kunnen bevroeden dat er zoveel coronapatiënten zouden komen die geïsoleerd verpleegd moesten worden. Dat zorgde voor een enorme druk op de patiëntenkamers. Het beleid moest steeds worden aangepast aan de actuele situatie in huis.”

Op advies van de afdeling Infectiepreventie werden de richtlijnen voor de handhygiëne en de schoonmaak van contactpunten zoals deurklinken, trapleuningen en lichtschakelaars verder aangescherpt. Verder was het team nauw betrokken bij alle coronamaatregelen in het Weerter ziekenhuis. De anderhalve meter afstand, de nieuwe routing met eenrichtingsverkeer, dispensers met desinfecterende handalcohol, de stickers op de vloer, de stoplichten bij de lift. Bij de maatregelen die nodig zijn om Covid-19 buiten de deur te houden en de reguliere zorg weer veilig te hervatten, hebben de medewerkers van  Infectiepreventie een adviserende rol. Of zoals Eric het samenvat: “Wij zien erop toe dat patiënten veilig in het ziekenhuis kunnen verblijven en dat zorgmedewerkers ook veilig hun werk kunnen doen. Of het nou gaat om de MRSA-bacterie, influenza of om corona: dat is onze taak.”

Volharding
Menselijke emoties maakten het werk van de infectiepreventiedeskundigen afgelopen voorjaar behoorlijk zwaar. Monique: “Wat me vooral bij is gebleven is de machteloosheid onder het personeel. Patiënten die doodziek waren binnengebracht bleken de volgende dag al te zijn overleden.”

Collega Marjolijn: “Bezorgde medewerkers kwamen bij ons met vragen over hun persoonlijke bescherming. Volledig begrijpelijk natuurlijk, de onzekerheid was groot. Het kostte veel volharding om mensen ervan te overtuigen dat ze met de aanwezige beschermingsmiddelen veilig hun werk konden doen. Die boodschap bleven we steeds herhalen. We doen geen concessies aan de kwaliteit.”

Klaar voor nieuwe uitbraak
Terugkijkend vindt de arts-microbioloog dat het ziekenhuis de coronastorm goed heeft  doorstaan. “Maar belangrijker is dat we heel veel geleerd hebben van deze crisis. We weten nu veel meer over het coronavirus en de besmettelijkheid en behandeling ervan. Die kennis vertalen we in draaiboeken voor de toekomst. In elke fase weten we nu wat we moeten doen. Het enige waar we helaas geen invloed op hebben, is het aantal patiënten dat bij een mogelijke nieuwe uitbraak naar ons ziekenhuis komt. Hiermee wil ik alleen maar zeggen hoe ongelooflijk belangrijk het is dat we ons met z’n allen aan de coronaregels houden en de anderhalve meter afstand in acht nemen. Alleen zo houden we corona ook in SJG Weert onder controle.”


Gezondheidskrant SJG Weert • nummer 2 • september 2020 • pag. 7

Coronacrisis een belangrijke leerschool voor team Infectiepreventie